vrijdag, november 21, 2008

Ontwikkelingsjongens

Ik zit momenteel in Kampala, op uitnodiging van USAID, niet al te goedkoop hotel. Om kritisch te blijven op mezelf in dit soort situaties hieronder een gedicht van Ross Coggins met erg vije Nederlandse vertaling. Hopelijk schendt ik geen copyrights...
Dit gedicht is natuurlijk veel te kritisch en veel te generaliserend en valt mijn eigen werk radikaal aan. Voor de goede orde: ik geloof absoluut nog in het werk wat ik doe, maar dit gedicht geeft me kippenvel:

Excuse me, friends, I must catch my jet
I'm off to join the Development Set;
My bags are packed, and I've had all my shots
I have traveller's checks and pills for the trots!
Sorry vrienden, ik moet m'n jet halen
ik moet naar de ontwikkelingsjongens
M'n tassen vol, prikken gehaald
Credietkaarten en pillen voor alle ontberingen
The Development Set is bright and noble
Our thoughts are deep and our vision global;
Although we move with the better classes
Our thoughts are always with the masses.

De ontwikkelingsjongens zijn slim en nobel
Hebben diepe gedachten en een wereldwijde blik
Hoewel we altijd met hogere kringen omgaan
Zijn we in gedachten altijd bij de armen.

In Sheraton Hotels in scattered nations
We damn multi-national corporations;
injustice seems easy to protest
In such seething hotbeds of social rest.
In Sheraton hotels in allerlei landen
schelden we op internationale bedrijven
onrecht is best makkelijk te bevechten
vanuit deze broeinesten van sociale rust.
We discuss malnutrition over steaks
And plan hunger talks during coffee breaks.
Whether Asian floods or African drought,
We face each issue with open mouth
Ondervoeding bespreken we bij een biefstukje
We plannen hongerbesprekingen bij de koffie
Aziatische vloeden, Afrikaanse droogten
Alles pakken we aan met open mond.
We bring in consultants whose circumlocution
Raises difficulties for every solution --
Thus guaranteeing continued good eating
By showing the need for another meeting.
We brengen breedsprakige consultants
Die voor elke oplossing moeilijkheden bedenken
En daarmee zorgen dat we goed blijven eten
Omdat we zo nog een vergadering nodig hebben
The language of the Development Set
Stretches the English alphabet;
We use swell words like "epigenetic"
"Micro", "macro", and "logarithmetic"

De taal van de ontwikkelingsjongens
rekt de grenzen van het Nederlands op
we gebruiken woorden als 'epigenetisch'
'micro', 'macro' en 'logaritmetisch'

It pleasures us to be esoteric --
It's so intellectually atmospheric!
And although establishments may be unmoved,
Our vocabularies are much improved.
Het is leuk zo esoterisch te zijn
het voelt zo lekker intellectualistisch
en hoewel er verder niks echt verandert
is ons woordgebruik wel weer verbetert
When the talk gets deep and you're feeling numb,
You can keep your shame to a minimum:
To show that you, too, are intelligent
Smugly ask, "Is it really development?"
Als gesprekken heel diep gaan en je je stom voelt
Kun je jezelf makkelijk schande besparen
en laten zien dat je ook intelligent bent:
vraag gewoon: 'is dat echte ontwikkeling?'
Or say, "That's fine in practice, but don't you see:
It doesn't work out in theory!"
A few may find this incomprehensible,
But most will admire you as deep and sensible.
Of: 'Dat klopt wel in de praktijk, maar snap je niet
dat dit in de theorie niet klopt!'
Sommigen zullen dit niet begrijpen
Maar de meesten zullen je diepte bewonderen
Development set homes are extremely chic,
Full of carvings, curios, and draped with batik.
Eye-level photographs subtly assure
That your host is at home with the great and the poor.
Huizen van ontwikkelingsjongens zijn erg chic
Vol exotische dingen en batik gewaden.
Close-up foto's verzekeren je subtiel
dat je gastheer thuis is met zowel rijk als arm
Enough of these verses - on with the mission!
Our task is as broad as the human condition!
Just pray god the biblical promise is true:
The poor ye shall always have with you.
Genoeg gedicht - voort met de roeping
Onze taak is zo breed als alle menselijke problemen
Bidt alleen tot God dat de bijbelse belofte echt klopt:
'De armen zul je altijd met je hebben'.

dinsdag, november 18, 2008

Mijn vak in de schijnwerpers

Eindelijk weer een goed debat over ontwikkelingssamenwerking. Beter dan de Telegraaf-niveau simplistische artikelen van het laatste halfjaar. Minister Koenders heeft (o.a.) gezegd dat hij de hulpindustrie gaat openbreken. En "het kan beter en het moet beter".
Elbers van de VU vindt dat ook en zegt "evalueer, evalueer, evalueer". Volgens hem is evalueren moeilijk, maar niet onmogelijk.
Daar is natuurlijk heel veel meer over te zeggen. In ieder geval lijkt het of er in het vakgebied waar ik me mee bezig houdt voorlopig genoeg werk aan de winkel is.

zaterdag, november 15, 2008

Online samenwerken of documenten mailen

Ik heb nu verschillende ervaringen in het online samenwerken aan documenten. Toch ben ik in de praktijk nog veel vaker bezig met het rondmailen van documenten.

Reden? Heel erg simpel: veel mensen met wie ik samenwerk hebben geen accountjes bij Google Docs, Zoho, wiki sites. En 'gewoon even mailen' gaat toch ook wel heel vanzelf.

Via Joitske vond ik Luis Suarez. Die werkt bij IBM en heeft op een gegeven moment heel radicaal aangegeven dat hij stopte met werkemail. En alles via social media doet: wiki's, twitter, etc. Hij geeft aan (hier klein filmpje) dat hij hiermee veel meer bezig is rondom communities, veel meer met relaties doet. Alles is ook veel transparanter (geen bcc meer), want gewoon zichtbaar.

Hij verwijst ook naar een aardig plaatje wat het verschil weergeeft tussen online samenwerking en samenwerken aan documenten via email. In het plaatje gaat het over wiki's, maar zelfde geldt voor Google Docs en andere sites waar je online aan documenten kunt samenwerken.

woensdag, november 12, 2008

Middel of doel

Je hoort vaker dat je op moet passen dat een middel geen doel wordt. Toch valt het soms niet mee dat zelf toe te passen als je zelf een middel hebt ontwikkeld. Als dit naast andere middelen of instrumenten gezet wordt die tot hetzelfde doel leiden, heb je (ik) al snel de neiging om mijn eigen middel toch een beetje voorrang te geven boven andere middelen. Het middel wordt dan ook een beetje doel. 't Is tenslotten "mijn" middel... B.v.:

  • Je hebt een instrument ontwikkeld en die wordt aan de kant gelegd. Iets anders wordt gekozen om hetzelfde te bereiken. Bijvoorbeeld face to face gesprekken in plaats van een questionnaire via SurveyMonkey.
  • Je bent enthousiast voor 'iets' en dat wordt niet geaccepteerd, bijvoorbeeld web 2.0 tools. Een andere oplossing wordt gekozen, b.v. gewoon email gebruiken in plaats van werken met Google Docs. Het is dan heel lastig om het 'echt, objectief betere' van jouw oplossing te onderscheiden van de persoonlijke, subjectieve kant, n.l. dat 'jouw' oplossing niet wordt gekozen.
  • Heel andere 'sector', christelijk geloof: je wilt dat mensen via de Bijbel God leren kennen, maar intussen verdedig je je eigen versie of vertaling van de Bijbel. Je houdt vast aan een bepaald middel en dat kan zelfs het doel tegenhouden.

vrijdag, november 07, 2008

Joepie, the end of an era

Ik herinner me nog goed: tweede klas voortgezet onderwijs, dat de leraar geschiedenis ons vertelde dat we in een historisch tijdperk leefden: de muur was gevallen - einde van het communisme. Geschiedenis en aardrijkskunde hadden toen niet m'n grootste belangstelling, maar het voelde wel wat bijzonder.
Nu heb ik ook het einde van het marktfundamentalisme meegemaakt - iets bewuster dan toen. Bijna volgens Hegeliaans schema (these, antithese, synthese) blijft nu het gematigde kapitalisme over. Dit is inderdaad een 'blessing in disguise' (zoals prof Heertje over de kredietcrisis gezegd schijnt te hebben). Ik ben wel heel benieuwd wanneer ook dit stelsel omvalt en het weer volgende tijdperk aanbreekt.

In ieder geval voel ik voorlopig wel met mensen als Goudzwaard en Ben Tiggelaar (in Intermediair: "zin in de crisis") mee dat de crisis, en zelfs de bijbehorende recessie veel positieve gevolgen zou kunnen krijgen: de extravagantie eraf, en ook zelf weer gewoon iets meer o pde centen letten.

Aardige overeenkomst in visie trouwens tussen deze twee heel verschillende mensen. Ook een heel oude en door de geschiedenis vaak terugkomende christelijke notie: dat materieel mindere tijden heel goed kunnen zijn, en andersom materieel (te) voorspoedige tijden in spiritueel opzicht arm zijn. Dit is niet alleen terug te zien in het (steeds weer mislukte) armoede-ideaal, maar ook bij b.v. John Wesley, 18e eeuw:

"I fear, wherever riches have increased, the essence of religion has decreased in the same proportion. Therefore, I do not see how it is possible, in the nature of things, for any revival of religion to continue long. For religion must necessarily produce both industry and frugality, and these cannot but produce riches. But as riches increase, so will pride, anger, and love of the world in all its branches."

maandag, november 03, 2008

Nieuwe manier van evalueren

Evalueren van ontwikkelingsprojecten heeft vaak één of meer van de volgende tekortkomingen:

  1. Het is erop gericht om statistisch betrouwbare effecten te vinden, maar daarbij zijn er teveel complicerende factoren om dit echt te kunnen doen (sociaal-economische ontwikkeling met mensen is nl. anders dan proefjes in een laboratorium).
  2. Het geeft de opinies weer van 'experts' die van buitenaf komen en in een paar weken tijd bepalen of iets goed is en effect heeft.
  3. Het geeft geen inzicht in effecten op de langere termijn, maar is meer gericht op outputs, of hooguit middellange termijn outcomes.
  4. Het is weliswaar participatief, maar omdat de mensen weten dat de organisatie op basis van de evaluatie zal beslissen of er verlenging komt, wordt strategisch geantwoord met als doel verlenging / uitbreiding van het project te krijgen. (Dit is overigens volstrekt rationeel en verstandig gedrag).

Er is nu een nieuwe methodologie in ontwikkeling die in twee opzichten radicaal is: 1) het gaat radicaal uit van waardering door mensen zelf, op de criteria die mensen zelf aangeven; 2) het gaat niet uit van een bepaalde interventie, maar neemt het gebied / de mensen als uitgangspunt en valueert (in de zin van 'kent waarde toe aan') alle interventies die hebben plaatsgevonden vanuit alle mogelijke actoren.

Zie hier een aardige beschrijving van dit idee. Ik ben zelf ook bij dit onderzoek betrokken.