zaterdag, december 30, 2006

Hoe groot is Nigeria?

In Nigeria is opnieuw een volkstelling gehouden. 140 miljoen mensen. Verschillende eerdere tellingen waren afgeblazen vanwege fraude.

Het is in het belang van elk van de 36 deelstaten en van elk van de bevolkingsgroepen om zoveel mogelijk mensen te hebben, omdat het (belasting-)geld in Nigeria maar in heel beperkte mate van de bevolking naar de federale kas stroomt, maar vooral, vanuit de olie-inkomsten, van de federale kas naar de deelstaten.

Voor zover ik het kan zien, zijn er dus alleen maar factoren die de bevolkingsaantallen omhoog drijven en nauwelijks factoren die ervoor zorgen dat die aantallen lager worden.
Ik weet ook niet of het opnieuw gedaan is met duizenden mensen met laptops en digitale camera's die iedereen in een computersysteem moeten zetten, zoals het met de invoering van het ID kaart een paar jaar terug gebeurde, maar zelfs dat voorkomt volgens mij niet dat de getallen omhoog gaan.

Kortom: het zou mij niet verbazen als het werkelijke aantal wat lager zou liggen.
Aan de andere kant, Nigeria doet het goed qua corruptie: een gedeelde 142ste plaats van de 163. Terwijl het een aantal jaren hiervoor steeds de in de laagste 5 stond en soms zelfs kampioen was.

dinsdag, december 19, 2006

Migratie: niet nieuw

Beste economische migranten,

Er is best wel veel over jullie te doen. De meeste mensen vinden het niet zo'n goed idee dat jullie vanuit allerlei Afrikaanse landen de wereld over zwermen op zoek naar een plek om te wonen en vooral om geld te verdienen.

Toch staan jullie best in een goede historische traditie, misschien dat je daar wat tips uit kunt halen. Een heel aantal Nederlanders migreerde naar Zuid Afrika. Ging er gewoon wonen en toen meer land nodig was: gewoon verder naar het noorden en oosten. De oorspronkelijke bewoners dachten dat het land van hen was, maar dat was natuurlijk niet zo. Als er mensen van een andere huidskleur komen, mogen die het gewoon innemen. De 'helden van Zuid Afrika' hebben dan ook dapper gestreden tegen de gemene inboorlingen die hen weg wilden hebben.

Naar Amerika ging het net zo: Britten, Fransen, Nederlanders, Spanjaarden, Zweden en wat dies meer zij. 't Begon allemaal aan de Oostkust en bleef er ook een hele poos, maar tussen 1800 en 1860 hebben deze migranten de rest van wat nu de USA is ook overgenomen. Mensen werden verdreven van de 'commons' in Engeland, Duitsland en Rusland. Die werden overgenomen door grote estates. "Internally Displaced People" dus.
Zelfde principe als in Zuid Afrika: andere huidskleur, dan mag je het gewoon overnemen. Wel aardig als je dan wat reservaten overlaat voor wie er eerst woonden. Moet je natuurlijk wel oppassen dat ze daar niet teveel buiten komen.

Dit zegt niks over mijn visie op economische migratie. Ik weet niet of ik wel een uitgekristalliseerde visie heb. De overeenkomst viel me in ieder geval op. In ieder geval is het soms fundamentalistische geloof in "vrije handel" erg contrasterend in het ongeloof in "vrije wandel".

donderdag, december 14, 2006

Meer vrije tijd

Vandaag op een workshop vertelde iemand het volgende:

In Guinee Bissau was een waterproject.

  • Er werd een evaluatie gedaan. Conclusie: de waterpompen deden het en de meesten werden ook onderhouden.

  • Er werd een vervolgstudie gedaan naar de verdere impact. Conclusie: hygiene was toegenomen, gezondheid ook en er was meer tijd beschikbaar vanwege verminderde ziektelast en vanwege minder tijd besteed aan water halen.

  • Er werd nog een vervolgstudie gedaan naar de nog verdere impact: waar leidde de extra beschikbare tijd toe? Conclusie: niet tot extra werk of productiviteit maar alleen tot meer vrije tijd.

  • Eindconclusie: teleurstelling - project op zich wel gelukt maar niet geleid tot gewenste eindresultaten.

De helft van de mensen begon te grommen - en gaf daarmee aan dat hiermee misschien juist wel de hogere doelen van het project bereikt was: gelukkigere mensen. De andere helft was het met de inleider eens.
In de workshop ging het verder hier niet over en we gingen gauw verder.
Maar zo kom je plotseling weer even voor de vraag: waar moet ontwikkeling eigenlijk toe leiden.
En nog belangrijker: wie bepaalt dat?


Zoiets als dit:

woensdag, december 13, 2006

Nog een keer spelletjes

Pas hoorde ik een presentatie van jongeren die naar een ontwikkelingsland geweest waren. Je hoorde steeds hoe ze behandeld werden als eregasten. Een big-man-complex krijg je gratis aangeboden. "Wilt u aangesproken worden met 'mister' of met 'sir'?"
Je hoorde ook hoe die jongeren daarmee worstelden - het niet leuk vonden en tegelijkertijd: kolonialist hoeven we niet te worden, dat zijn we al. Net zoiets als "zondaar" in het reformatorisch geloofsgoed.

Totdat ze wat vertelden en lieten zien over hoe ze spelletjes deden met jongeren daar, en sport. Daar - en niet eerder - ervaarden ze gelijkheid. Voor de bal maakte het niet uit welke huidskleur je had en uit welk land je kwam. En (gelukkig) merktje je dat deze jongeren toch wel erg genoten hadden van deze interactie op voet van gelijkheid.
Want -net als met het reformatorische zondebegrip- als je iets beseft van dat koloniaaltje binnen in je, krijg je er toch ook wel een beetje een hekel aan.

maandag, december 11, 2006

Verdeel en heers

De afgelopen weken heb ik Wesseling's boek 'Verdeel en heers' gelezen. Dat boek had ik 8 jaar eerder moeten lezen - toen ik het kocht.
Het gaat over de deling van Afrika tussen 1880 en 1914. Dit boek van deze NLse prof is vertaald in het Frans, Duits, Engels, Italiaans, Spaans en Portugees; precies in de talen van die landen die in de hier beschreven tijd zo haaks op elkaar stonden. Dan moet het wel redelijk evenwichtig beschreven zijn.

Je wordt niet blij van dit boek. En ook niet trots. Allerlei heldenboeken over Zuid Afrika die ik vroeger las, ga ik mijn kinderen niet zonder meer geven (behalve dan die over de tweede Boerenoorlog). Wesseling kan 500 pagina's lang schrijven over Europese diplomatie, verdragen, afspraken, ambtenaren, minsters, gevallen kabinetten en onderhandelingen op een manier dat het niet verveelt. Zoals op de achterkant staat "een spannend en meeslepend verhaal".

Zijn hoofdstelling is dat de deling van Afrika volledig onderdeel was van de Europese diplomatie. Niet meer en niet minder. In het machtsevenwicht tussen de Europese staten moest deze of gene geregeld worden gecompenseerd, en dat ging vaak via de kaart van Afrika.

  • De kaart van Afrika was niet een uitbeelding van de werkelijkheid, maar een schepping van de nog te creeren werkelijkheid. "The medium is the message".
  • Er is niet 1 oorzaak voor het kolonialisme aan te wijzen. Het ging steeds om een afweging van belangen. Europese belangen wel te verstaan. De diverse delen van Afrika hadden voor de diverse Europese mogendheden een andere betekenis, een ander motief om het al dan niet te willen hebben - en die motieven konden weer wisselen met het wisselen van een kabinet of staatsman. Er zijn dus geen algemene theorieen te geven.
  • Voor de hele koloniale periode dekt het begrippenpaar 'oorlog en vrede' slechts een deel van de werkelijkheid.
  • Ik zou graag allerlei details geven vanuit de 7 hoofdstukken, over de verdeling van Tunis, Egypte, West, Oost, Centraal en Zuid Afrika; over de houding van Engeland, Frankrijk, Duitsland, Portugal, Italie en Portugal, over hoe Ethiopie als enige land nooit gekolonialiseerd is geweest, en nog veel meer, maar ik doe het niet.
Het landsbelang bestaat niet. Het enige wat bestaat, is een bepaalde visie op het relatieve belang van de verschillende deelbelangen.

Spelletjes voor de verandering

Er is een nieuwe ontwikkeling op internet. Althans nieuw voor mij: serious games, games for change, games for health.
Spelletjes ingezet om kinderen ten goede te beinvloeden in plaats van alleen maar negatief, dus om ze te leren over armoede, over gezond eten etc.

  • Over hoe het is om plattelandsboer te zijn in ruraal Afrika. hier.
  • Over hoe het is om in Haiti te overleven. hier.
  • Allerlei spelletjes over water. hier. B.v. over waterverbruik in het gezin.
  • Spel over noodhulp door het World Food Program, te downloaden >200 Mb. hier.

woensdag, december 06, 2006

Export uit Nigeria

Net een aardig rapport gelezen over menselijke export vanuit Nigeria. Nou ja, aardig?
In Nigeria zat ik eens bij iemand in de auto die me trots vertelde twee keer in Europa geweest te zijn: 1 keer in Italie en 1 keer in Portugal, beide keren een nacht in de gevangenis alvorens onmiddellijk weer uitgezet te worden. Hij legde haarfijn uit hoeveel dat kostte en welke routes je allemaal had.

Datzelfde (inclusief kaartjes met de migratieroutes) en veel meer staat ook in dit rapport.
Nog een paar feiten:

  • Nigerianen in het buitenland sturen jaarlijks meer dan 1 miljard dollar terug naar familie.
  • Nederland is het tweede grootste exportland (na Italie) voor vrouwelijke Nigeriaanse prostituees.
  • De Europese commissie heeft een officiele regel uitgevaardigd voor zogenaamde Schengen landen (landen waarbij je met 1 visum onderling kunt reizen), speciaal en alleen voor Nigerianen: bij elke vorm van twijfel over echtheid van gegevens moet de aanvraag voor een visum afgewezen worden.
    Dit verklaard een hele hoop ellende rondom visumaanvragen van Nigeriaanse vrienden die ik langs heb zien komen. Het principe 'onschuldig tenzij het tegendeel blijkt' wordt hier omgedraaid.
  • Het rapport gaat uitgebreid in op de rol die familierelaties spelen en de connectie tussen 'human traficking' en traditionele functies als 'sugar daddies', het suikeroompje die het meisje financieel ondersteunt in ruil voor sexuele diensten.

zondag, december 03, 2006

Utz Kapeh

In People, Planet, Profit, een van de bekendste bladen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, stond een link naar de winnende scriptie op het gebied van MVO: van Marrit Rooda, over certificering van koffiemerken voor eerlijke(re) handel.

Utz Kapeh (betekent 'Goede Koffie') is een initiatief voor verantwoorde koffie: verantwoord wat betreft kwaliteit, milieu en arbeidsomstandigheden voor mensen overal in de productie- en verwerkingsketen. Het is een wat andere benadering dan Max Havelaar en andere 'echte' fair trade keurmerken: Utz Kapeh is vooral op milieu en sociale omstandigheden gericht, maar levert niet een hogere prijs voor de producenten, terwijl Max c.s. dat wel doen. Maar toch natuurlijk een grote stap vooruit. Douwe Egberts mixt een bepaald percentage Utz Kapeh door hun totale koffie aanbod. Daarnaast heeft DE bijvoorbeeld sinds kort 'DE Good Origin', wat dan 100% Utz Kapeh is.
De diepte van deze initiatieven is natuurlijk minder dan Max c.s., maar de potentiele breedte is vele malen groter, want de markt voor echte fair trade zal (ondanks mijn pogingen :)) weliswaar groeien maar nooit de mainstream markt worden.

De scriptie geeft als belangrijkste aanbeveling aan Utz Kapeh om zich meer te richten op de kopers dan op de producenten. Producenten zijn klein en versnipperd; kopers zijn met name de grote 5 (waaronder Sara Lee, het moederconcern van DE, die overigens de enige van deze 5 is die zich gecommitteerd heeft aan Utz Kapeh).
Daarnaast wordt Utz Kapeh aangeraden veel meer aan lobby te doen om ook het grote publiek meer te bereiken en op die manier de acceptatie van het label te vergroten.

Een woord van toepassing:

  • degenen die nog steeds principieel of financieel tegen fair trade koffie zijn: koop koffie met Utz Kapeh keurmerk, DE Good Origin, en anders gewoon Douwe Egberts.,

  • degenen die wel Max o.i.d. drinken: vooral blijven doen.

  • degenen die ook DE te duur vinden: vraag de winkels waar je koffie koopt (of schrijf naar de koffieproducenten) waarom er geen Utz Kapeh in zit.

woensdag, november 29, 2006

Broek met een goed voornemen

Gister heb ik twee broeken gekocht. Andere twee in India laten liggen. Stom natuurlijk, maar was te verwachten.
Eerst via kledingchecker gekeken of er in Gorinchem winkels zitten met 'eerlijke merken', bijvoorbeeld die aangesloten zijn bij de Fair Wear Foundation. Nee dus.
Toen naar de V&D, die kwam niet heel slecht uit de tests.
"Weten jullie misschien of deze kleren door kinderen onder de 12 gemaakt zijn."
"Nee, daar kunnen we geen enkele uitspraak over doen, meneer."
"Dus het kan zijn dat jullie kleren met kinderarbeid gemaakt zijn? Hebben jullie dan informatie over de arbeidsomstandigheden daarbij?"
"Nee, ook daar weten we helemaal niets over. We kunnen niets uitsluiten. Misschien dat ze bij het hoofdkantoor meer weten."
Hm, dan kun je met goed fatsoen geen broek meer kopen natuurlijk.
Bij de volgende winkel maar wat voorzichtiger aangepakt, ik moest tenslotte wel een broek hebben. En Kuyichi via internet voor bijna 100 euro per broek bestellen gaat me toch echt (nog) te ver.
Bij Vogele: "Weten jullie of deze kleren door kinderen gemaakt zijn?"
"Nee, u bent de eerste die dat vraagt, maar dat wordt wel steeds belangrijker he? Eigenlijk weten wij dat helemaal niet. Ik neem aan dat ons bedrijf hier wel mee bezig is."

Vogele blijkt een Zwitsers concern te zijn. Dat kan een goed teken zijn. Ze geven uitgebreide info over hun 'Social Responsibility': ze hebben een Business Social Compliance Initiative met een Code of Conduct, gebaseerd op ILO normen voor arbeidsomstandigheden en een manual en houden zich bovendien aan de SA8000 norm van Social Accountability International.
Dat klinkt allemaal niet slecht.
Alleen als ik ga kijken bij de complete lijst van geaccrediteerde bedrijven met SA8000 keurmerk, staat Vogele niet bij de 7 Zwitserse bedijven die geaccrediteerd zijn.

Is dit een voorbeeld van goede voornemens die niet echt gecontroleerd worden? Ik weet het niet. Heb aan Goede Waar gevraagd of zij een onderzoek willen doen naar het kledingmerk Biaggini, wat Vogele verkoopt.
Eens kijken of daar wat meer uitkomt.

Wordt vervolgd.

vrijdag, november 24, 2006

Eerlijke globalisering

Joseph Stiglitz, de ex-Wereldbank econoom, nu hun luis in de pels, heeft opnieuw een boek geschreven over de gevolgen van globalisering en hoe globalisering wel positief zou kunnen uitwerken voor degenen die er nu het slachtoffer van worden.
In het RD staat een heel lezenswaardige recensie van het boek. Lezen!
[01-12: goed interview met hem in CV koers. Ook lezen!]

Stiglitz keert zich (al langer) openlijk tegen de zogenaamde Washington Consensus die bij Wereldbank en IMF heersen: het idee dat als de markt maar geliberaliseerd wordt en overheidsbemoeienis tot een minimum wordt teruggebracht, de economische groei en dus de welvaart zal toenemen en vanzelf tot iedereen zal doordringen. De beruchtste uitwassen hiervan waren de Structurele Aanpassings Programma's (SAP's) van de jaren '80 en '90 die voor miljoenen mensen toegenomen armoede heeft opgeleverd.
En nog is onder druk van de VS dezelfde geest levend, ook in de handelsakkoorden die Europese landen nu (door het mislukken van de WTO top, de Doha ronde) met ontwikkelingslanden bilateraal afsluiten, de zogenaamde EPA's. Zie daarover dit verslagje (met een stomme verwisseling van WHO en WTO).

paar voorbeelden:


Grote Europese crawlers vissen de zee leeg met sleepnetten, en vernietigen daarmee ook de visvangsten van aankomende jaren door de zogenaamde broedkamers te vernietigen. Voor de kleine vissers blijft er niets meer in de zee over.


Door de import van EU mais is een van Ghana's grootste cooperaties al drie jaar lang niet in staat geweest haar werknemers de bonus die behoorde bij goede verkoop uit te keren. Door de dumping van kippenresten vanuit de EU is de markt voor lokale kip ingezakt. Helaas zijn het de vrouwen die dit het hardste voelen.


Boeren die niet meer kunnen opboksen tegen de vloed aan Europese importen, stoppen hun bedrijf en trekken naar de stad. Met alle gevolgen van dien.

Stiglitz geeft ook aan dat China's politiek slimmer was dan die van de Wereldbank en het IMF: China opende zijn grenzen niet in alle opzichten en gaf de financiele markten niet volledig vrij. Moet vrij pijnlijk zijn voor zijn landgenoten. Hij trekt de vergelijking met China verder door: wat China nu doet in zijn scramble for Africa (zonder op mensenrechten enzo te letten) lijkt sprekend op wat de VS en Europa deden tijdens hun scramble for Africa en tijdens de koude oorlog.

donderdag, november 23, 2006

Rijst

Dit zie je in India overal langs de weg: pesticiden vanuit een simpele rugblazer. Heen met de wind mee, terug tegen de wind in. Geen enkele bescherming. In vissersdorpen die bij een riviermonding liggen, hoor je regelmatig: de vangsten zijn teruggelopen in de laatste jaren vanwege de pesticiden in de rivier.

Organische rijst is wel duurder, maar misschien is dit toch wel ontwikkelingsrelevant. In andere rijstexporterende landen zal het niet veel beter zijn. En tenslotte mag het welzijn van de wereld en de mensen daarop ook ons wel wat kosten. Zie hier en hier (p.16) meer over rijst.

India

Ben zo'n 2 weken in India geweest: Tamil Nadu en Andhra Pradesh. Fantastisch land (qua omgeving, bloemen, kleuren, geuren, creativiteit, zingen, dansen en mensen). Land wat volop in verandering is. Je zou Friedman's verhalen over de platte aarde en Sachs' fantasieen over het einde van de armoede bijna geloven - en de waarheidselementen ervan zie je ook. Toch worden de tegenstellingen in het land er niet direct kleiner op. 70% van de bijna 1,1 miljard mensen komt nog niet erg mee in de rat race.

Het mooiste?

  • Urenlange reizen per trein of auto met staf van de organisaties (b.v. 22 uur in de eerste 2 dagen) met uitgebreide tijd om niet alleen over projecten en ontwikkeling te praten maar vooral ook veel te leren over de Indiase culturen, het kastenstelsel, het Hinduisme, het sociale en economische leven in de dorpen, kerken, geloof en God.
  • Bijeenkomsten met mensen uit dorpen waarin de organisaties de resultaten van evaluaties presenteerden aan hun doelgroep: zowel de positieve dingen als de leerpunten - die soms aanleiding gaven tot heel aardige discussies.

De namiddag voor ik 's nachts terugvloog nog even tijd gehad om een bookshop op te zoeken. Elf boeken (2700pp) voor omgerekend zo'n 35 euro: vooral boeken over indigenous churches in India, Christianity is Indian, Bakht Singh (leuke christelijke liederen op deze site) en de Hebron churches, Sadhu Sundhar Singh, bronmateriaal over de Indiase kerkgeschiedenis en wat boeken van Vishal Mangalwadi.

donderdag, oktober 12, 2006

Maxima's mooiste kleren

De kleren van het koninklijk huis staan vaak in de belangstelling. In april stond er bijvoorbeeld in het RD een artikel over de mooie kleren van Maxima.

Net een week na dit artikel over de mooie kleren van Maxima in Argentinie, stond er in het ND dat Maxima de band met haar kledingontwerpster brak vanwege de slechte arbeidsomstandigheden in de naaiateliers van haar toeleveranciers. Niets daarover in het RD.

Gisteren stond in de Volkskrant op de voorpagina een artikel dat Maxima de relatie met kledinghuis Naum weer hersteld heeft. Naum heeft een adviseur maatschappelijk verantwoord ondernemen in de arm genomen en is hard aan het werk om betere arbeidsomstandigheden te garanderen. Jammer dat dit niet op de voorpagina van het RD staat. Of misschien morgen?

Nu krijgt Maxima echt mooie kleren. Kleur, model, lengte, stof? Sorry, dat interesseert me nog steeds niet.

Ik denk dat Maxima Jacobus heeft gelezen:

Hoor de klacht van het loon dat u de arbeiders die uw velden maaiden hebt
onthouden. Het geroep van de maaiers is tot de Heer van de hemelse machten
doorgedrongen.

In elk geval ben ik iets Oranje-gezinder nu.

zaterdag, oktober 07, 2006

Nazrani kerk in Kerala


Ik kreeg laatst het boekje 'Identity of Nazrani Church of Kerala' van de auteur: Prof. Joseph Pulikkunnel.
Dit boekje gaat over de enorm interessante geschiedenis van de Thomas christenen in India; een kerk die ongeveer in het jaar 52 geplant is door de apostel Thomas en sinds die tijd als zelfstandige kerk bestaat. Het boekje gaat over een stuk kerkpolitiek dat in de jaren '80 en '90 speelde: de commissie voor Oosterse kerken in de Rooms Katholieke kerk wilde aantonen dat deze kerk altijd een hierarchische relatie heeft gehad met de Perzische kerk, of preciezer: de Nestoriaans-Babylonische kerk. De bedoeling was dan dat deze kerk ook onder de zeggenschap van de commissie 'Oosterse kerken' zou vallen.

Prof Pulikkunnel laat overtuigend zien dat de Thomas kerk noch bij de oosterse kerk, noch bij de westerse kerk te rekenen is, maar een zelfstandige traditie heeft. Toen het Romeinse rijk het christelijk geloof aannam, en het Perzische rijk als gevolg daarvan de zwaarste christenvervolging in de hele geschiedenis inzette, vluchtten veel christenen naar Kerala (Zuid India) en daaruit is een aantal eeuwen een hierarchische relatie ontstaan waardoor de Thomas christenen ook wel de Syro-Malabar kerk heten. In de 15e eeuw is opnieuw een hierarchische relatie ontstaan. Nu met de Westerse kerk (RKK dus) door de binnenkomst van de Portugezen.
In plaats van nu toe te laten dat de geschiedenis vanuit een bepaalde periode wordt ingekleurd en de Thomas kerk wordt gezien als een ondergeschikte Oosterse kerk, laat Pulikkunnel vanuit historisch perspectief zien dat deze kerk vanaf het begin sterk op de context van Kerala is georienteerd en daar ook het volste recht toe heeft.

Heel aardig dat de visie van Pulikkunnel in grote lijnen overeenkomt met die van Moffett in zijn recente History of Christianity in Asia, terwijl het lange tijd niet de meest gangbare visie was.

woensdag, oktober 04, 2006

Simple lifestyle als ontwikkeling

Kloosters hebben een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van West en Midden Europa. Centra voor cultuuroverlevering en onderwijs, door een gereguleerde structuur in staat om de verwoestingen van de Vikingen te overleven.
Je zou de geschiedenis van monniken en kloosters - en alle hervormingen daarin - kunnen zien als een opeenvolging van onsuccesvolle pogingen om arm te blijven (Roland Bainton). Steeds weer begon welvaart zich echter op te hopen - en was een volgende reformatie nodig. Deze cyclus is zeker 6 of 7 keer aan te wijzen, met de Cluniacs en de Cistercians als de bekendste.

De relatie tussen te grote ophoping van welvaart en noodzaak voor reformatie lijkt duidelijk aanwezig. In Amerika zijn een aantal organisaties die dit beseffen en salarissystemen hebben die niet gerelateerd zijn aan opleiding of positie, b.v. Campus Crusade (akelige naam, sorry) en Wycliffe Bible Translators. Er is ook een Order for World Evangelization, waar mensen lid van kunnen worden, een 'missionary salary' accepteren (whatever that may be...) en de rest ter beschikking stellen voor 'the work of the Lord' (whatever that may be...). Financiele carrieres kunnen dan niet meer belemmerend werken.

Het Lausanne document over 'Simple Lifestyle' geeft een heel aardige theologische inkadering voor deze manier van leven, zie hier.

Recent ben ik bezig geweest met een onderzoek naar ethiek en religie in vakonderwijs. Een organisatie gaf daarbij als praktisch voorbeeld van ethiek in hun vakopleidingen: het stimuleren van een 'simple lifestyle' - en dat begon heel praktisch: het licht uitdoen waar het niet nodig is, maar ook: samen een fonds creeren voor medestudenten die moeite hebben hun fees te betalen.

Dit zijn (voor mij) de stimulerende dingen in ontwikkelingswerk.

zondag, oktober 01, 2006

De kerk in de wereld


Net het boek van Michael Horton gelezen: "Where in the world is the church?" Een verfrissend boek wat me toch tegenviel.

Het gaat over het dilemma tussen 'wereldse' (beter wereldlijke) activiteiten en 'geestelijke': de idee dat de gewone bezigheden hoogstens een noodzakelijk kwaad zijn (die vervolgens geld opleveren om te gebruiken voor de geestelijke doelen), maar vaker nog een afleiding zijn om bezig te zijn met de echte, nl. geestelijke zaken. Echt God dienen gebeurt als predikant of in zending, dat is roeping - al het andere niet. Dat is dan al een stuk beter als 'het andere' op een christelijke manier gebeurt: een christelijk bedrijf, christelijke kunst, christelijke romans, etc. dan hoef je je ook een stuk minder schuldig te voelen om met wereldse zaken bezig te zijn.

Horton pleit ervoor om het terrein van Bijbel / theologie / ethiek / kerk volledig te scheiden van alle andere terreinen van het leven. Voor de gelovige is de hele wereld open, alle beroepen zijn goddellijke roeping. Er hoeft geen christelijke variant gecreeerd te worden voordat iets toelaatbaar is (een christelijke loodgieter zet geen christelijke wc's, dus waarom zou een christelijke kunstenaar christelijke kunst moeten produceren of een christelijke ontwikkelingswerker een christelijk project?). Hij laat zien dat historisch gezien juist het christelijk geloof, met name vanaf de Reformatie, een grote rol gespeeld heeft in de ontwikkeling van veel gebieden, incl. de ontwikkeling van de moderne wetenschap (Weber these, Merton thesis met een anti-Roomse bias. Stark laat zien dat het niet zozeer om Protestantisme alswel om monotheisme ging.)
Hij leunt sterk op Kuyper's ideeen van souvereiniteit in eigen kring om te bepleiten dat het niveau van kerk en theologie zich niet moet bemoeien met alle andere 'kringen' en heeft dus kritiek op Kuyper zelf die wel overal een christelijke variant van wilde hebben - dat leidt volgens Horton ook tot kwaliteitsverlies en tot namaak.

Tegelijkertijd pleit hij ervoor om het gebied van kerk, theologie en ethiek hier niet door te laten beinvloeden. Waarom hij me tegenvalt:

  • Het losse, onaantastbare niveau van kerk, theologie en ethiek staat contextualisatie in de weg.
    Als christelijke kunstenaars alleen seculiere muziek maken en de kerkelijke cultuur daar los van staat, blijft de kerkelijke cultuur star, onbeweeglijk en vervreemt van haar omgeving. Horton verdedigt dit theologisch (hij is van Westminster, beetje de 'regulative principle' traditie, die zegt dat in de kerk alles volgens Gods eigen voorschriften moet gaan zonder enige menselijke invulling - en vervolgens blijkt het toch te gaan om een bepaalde gestolde traditie.)
  • Ik deel z'n argument dat christenen veelmeer voluit in de wereld moeten staan en opereren, als roeping van God (dus zonder daar direct evangelisatorische doelen aan te koppelen), maar vindt toch dit niveau veel te los staan van z'n kerk/theologie/ethiek niveau. Toegepast op mezelf: christenen in ontwikkelingswerk (ik zeg niet: christelijk ontwikkelingswerk) moeten zich wel degelijk heel direct laten inspireren door een bijbelse mensvisie en bijbelse ethiek in hun werk
    • zullen dus geen overoptimistische visie uitdragen die geen rekening houdt met de realiteit van zonde en onrecht, in mensen en structuren. zie ook deze post.
    • zullen dus geen projecten opzetten die mensen in materiele zin helpen en in mentale zin achteruit helpen (dependency, loss of empowerment), etc.
  • Toegepast op politiek: christenen hoeven niet perse eigen christelijke partijen te hebben, maar moeten zich wel degelijk laten inspireren door bijbelse visies en vooral door bijbelse ethiek.

vrijdag, september 29, 2006

Paus in debat met islam?

Recent clashte de paus met de Islam. Gelukkig weer bijna over. Er is sowieso veel aandacht voor de 'botsingen der beschavingen'. Ook in het verleden: kruistochten en jihads.

Waar veel minder aandacht voor is, is voor de vele plaatsen en tijden dat het samenleven tussen christenen en moslims gewoon goed gaat en ging. Bijvoorbeeld in landen als Ghana en Burkina Faso, maar ook in het verleden.

Neem bijvoorbeeld het debat van de patriarch Timothy I met caliph Mahdi in 781 in Baghdad. Twee dagen lang debatteerden zij op enorm vriendelijke en hoffelijke manier met elkaar over de verschillen tussen islam en christendom; met wederzijdse waardering, zonder heftige discussies en zonder verwijdering en verharding.
Kerken en moskeeen werden soms van elkaar overgenomen en er zijn voorbeelden waarbij gebouwen gezamenlijk gebruikt werden door christenen en moslims.

Ik vraag me van zowel christenen als moslims af of we tot zo'n manier van samenleven bereid zouden zijn.
Zie trouwens dit artikeltje in het RD vandaag met een verfrissende benadering van de stichting Evangelie en Moslims

Landbouwsubsidies in de VS

De WTO onderhandelingen zitten vast. De arme landen hebben tot nu toe vrijwel niks gehad aan de zogenaamde Doha ronde. In die ronde was voor het eerste afgesproken dat handelsakkoorden beoordeeld zouden worden op hun effecten op ontwikkeling.

Nu gaat de WTO onderzoek doen naar landbouwsubsidies in de VS. Zo'n 5 miljard per jaar, met name op katoen. Op basis van klachten van Brazilie. Door die subsidies wordt namelijk de Amerikaanse katoen, die eigenlijk duurder is om te produceren dan de Braziliaanse, tegen een goedkopere prijs op de markt gezet.

Als Brazilie gelijk krijgt, mag het ook voor miljarden dollars invoerheffingen instellen op goederen uit de VS.

Goed dat Brazilie zo assertief is. Ik vraag me af of andere katoenproducerende landen (Mali, Burkina Faso en andere Afrikaanse landen) hier ook van gaan profiteren, en heb een vaag vermoeden van niet... Het IMF en de Wereldbank zullen hen die importheffingen niet toestaan. Zelfs niet als het hun eigen markt de ruimte geeft zich te ontwikkelen. Zie ook hier.

zaterdag, september 23, 2006

Jacobus gevraagd

Er stond een interessante discussie tussen Marten Visser en C.A. van der Sluijs in het RD.

Marten roept op tot het planten van gecontextualiseerde kerken, waarin ook niet-christenen zich kunnen gaan thuisvoelen - een zendingsbenadering als die van Paulus: de Grieken worden als een Griek en de Joden als een Jood.
Ds v.d. Sluijs vindt dit erg gevaarlijk, vindt dat Nederland een christelijk land is en zich dus niet aan moet en mag passen aan de niet-christenen die er wonen.
Impliciet lijkt het erop dat het feit dat 'de kerk des Heeren is' gelijk staat aan het behouden van de huidige door de traditie overgeleverde vormen. Degenen die buiten de boot gevallen zijn of nieuw in ons land gekomen zijn, moeten zich daarom aanpassen aan deze kerkelijke cultuur.
Jacob Loewen noemt dit 'de waarheid in potjes op de plank'.

Als je deze situatie vergelijkt met Handelingen 15, is de overeenkomt erg treffend:

Als er niet-joden tot geloof komen, moeten die dan de joodse cultuur
overnemen of niet?
Ja, zeggen de joden, want zo doen wij het nu eenmaal, zo is het ons door de vaderen overgeleverd en wie erbij wil komen, moet zich daaraan aanpassen.
Nee zegt Paulus, het gaat erom dat het evangelie in alle culturen gestalte krijgt en daardoor mensen en hun culturen transformeert.

De vraag is nu natuurlijk wie in dit geval gaat optreden als de wijze Jacobus, die zijn mede-joden er vanuit hun eigen 'Traditie' (Amos 9) op wijst dat ze helemaal niet zo bijzonder zijn als ze wel denken. God heeft het vanaf het begin beoogd alle culturen te bereiken ('alle geslachten van de aarde'). Hij heeft Israel uit Egypte gehaald maar ook de Filistijnen uit Caphtor en de Arameers ui Kir (oef, pijnlijke tekst...)

Aardig detail: Jacobus citeert Amos uit de Bijbelvertaling die de niet-joden zouden gebruiken, ook als was die soms wat minder "brontekstgetrouw": de Septuaginta. Benieuwd welke vertaling de huidige Jacobus zal gaan gebruiken om de gereformeerde gezindte joden te overtuigen.

maandag, september 18, 2006

De wereldbank een wereldprobleem

Kreeg een bericht uit Times doorgestuurd. Ging daarna op zoek of dit ook in het RD of ND gestaan heeft, maar kan niks vinden. In geen enkele Nederlandse krant trouwens. Of ik kan niet zoeken, of deze kranten moeten hun economische redacteuren nodig vervangen.

De Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds doen best wel een hoop goed werk. In elk geval veel relevant onderzoek.
Aan de leningen die ze aan landen geven, zitten meestal voorwaarden, b.v. over goede besteding ervan, geen corruptie, enzovoorts. Tot zover geen vuiltje aan de lucht.

Maar er hangen ook allerlei economische voorwaarden aan: het neo-liberale model wordt heilig verklaard en landen moeten dat beeld aanbidden, anders geen lening. En dat terwijl dit model niet meer dan een theorie is, die in toenemende mate bekritiseerd wordt.
Komt erop neer dat landen hun grenzen open moeten stellen voor alle buitenlandse producten en hun beginnende industrie niet (tijdelijk) mogen beschermen, omdat vrije handel het beste is.
In Times wordt het voorbeeld genomen, wat pas ook in het goede leven stond: enorm veel Ghanese kippenboertjes gingen over de kop door dumping van goedkope ingevroren Europese kip (met subsidie...). Ghana probeerde z'n grenzen af te schermen om z'n boertjes te beschermen. Mocht niet. Subsidies geven aan de boeren ook niet: is markvervalsing. Van de Wereldbank. (Ik gun Nederlandse kippenboeren ook niet dat ze failliet gaan, maar heb toch meer te doen met die gezinnen in Ghana).

De engelse organisaties ChristianAid (beslist niet te verwarren met de Amerikaanse 'zendings'organisatie Christian Aid) en ActionAid hebben campagne gevoerd om hun overheid zover te krijgen dat ze hun bijdragen aan de Wereldbank inhouden - om druk te zetten om de economische condities op te heffen. En met succes.

En christelijk Nederland? Weinig dergelijke protesten. Weinig aandacht hiervoor bij 'onze' politieke partijen. Wij zetten nieuws hierover zelfs niet in de krant.

Als ik me niet vergis.

Revival van health and wealth gospel


Volgens het ND staat er in Time dat het health en wealth gospel aan een revival bezig is.

Ik heb me in Nigeria ook een aantal jaren bezig gehouden met deze 'contextualisatie' van het evangelie. Zie bijvoorbeeld hier en hier. Ik heb een aantal boekjes in de kast staan met behoorlijk extreme vormen hiervan en aankondingen waarin beloofd wordt dat je 'in faith' minimaal 70 jaar wordt (of meer, maar dan moet je een individueel contract met God opstellen).
Ik kan me dan ook goed vinden in de kritiek die ook in het ND artikel geuit wordt: God is ons loopjongetje niet. Iets als 'de souvereiniteit van God' krijgt hierdoor meer en diepere waarde.

Hiermee is hoop ik mijn rechtzinnigheid aangetoond...

Want ik geloof toch dat er waarheidselementen in het prosperity gospel zitten:
Neem een context van armoede en vergelijk 2 mensen:

  1. Zegt: "In Jezus' naam zal ik het maken", haalt diep adem en gaat er keihard tegenaan in het geloof dat God wil dat hij het goed doet in zijn bedrijfje. Hij werkt niet alleen hard maar ook goed en ethisch omdat anders de zegen niet komt.
  2. Zegt: "Ik zal afwachten wat God voor mij bestemd heeft, wat het ook moge zijn. Hopelijk is er iemand die me wat geld geeft".

Uiteraard zal een beetje christen voor de combinatie van de twee gaan...

Health and wealth gospel is een self-fulfilling prophecy, die behoorlijk goed werkt.
Ook bijbels en theologisch gezien zit er meer waarheid in dan ik eerst altijd dacht (zie mijn artikelen). Met alle kritiek op de stelling dat God wil dat je rijk wordt als je christen wordt, kun je je ook afvragen of God de enorme ongelijkheid en armoede op deze wereld wil. En of we niet moeten zeggen: In Jezus' naam verheffen we onze stem daartegen.

Nee, ik hoef geen prosperity gospel televisie dominees (elke keer daarnaar kijken is een bevestiging daarvan), maar een beetje waarheidselement ervan, kan geen kwaad.

zondag, september 17, 2006

Stimuleren of belemmeren

Kreeg van de week de nieuwe Mission Frontiers. Absolute aanrader voor wie geinteresseerd is in zending. Abboneren is gratis. Je kunt alle artikelen ook downloaden. Aardig artikel van Goldman, over wat 'movements to Christ' stimuleert en wat het belemmert.

Voor elke dimensie staat eerst wat stimuleert en dan wat belemmert.

  • Dimensie 'Identiteit':
    Gelovigen hebben een insider identiteit <=>
    Gelovigen krijgen een outsider identiteit
  • Dimensie 'Communities':
    Het evangelie dringt door in bestaande communities <=>
    Gelovigen worden in nieuwe communities ondergebracht
  • Dimensie 'Leiderschap':
    Plaatselijk natuurlijk leiderschap <=>
    Beginnen met buitenlands leiderschap (omdat de mensen er nog niet klaar voor zijn en nog niet gestudeerd hebben)
  • Dimensie 'Gemeenschap':
    Relatie georienteerde gemeenschappen <=>
    Bijeenkomst georienteerde kerken (rondom gebouwen en structuren)
  • Dimensie 'Gewoonten':
    Ontwikkelen van gecontextualiseerde vormen voor bijeenkomsten, eredienst en sacramenten <=>
    Overnemen van de gewoonten van een buitenlandse (allochtone) kerk
  • Dimensie 'Leerstellingen':
    Ontwikkelen van gecontextualiseerde leerstellingen op basis van de Bijbel <=>
    Overnemen van traditionele leerstellingen
  • Dimensie 'Onafhankelijkheid':
    Behouden van plaatselijke onafhankelijkheid <=>
    Accepteren van afhankelijkheid van buitenlandse fondsen
Allemaal wel bekend en niet nieuw, maar het staat wel aardig op een rij en wordt concreet uitgewerkt. De moeite om het hele artikel te lezen.

zaterdag, september 16, 2006

Fair trade bij de Aldi

De Aldi heeft z'n eerste Fair Trade product geintroduceerd: fair trade tee: 50 zakjes voor 79 pence.

Ja, want het gaat om de Aldi in Milton Keynes in de UK. Die in NL gaat hopelijk snel volgen. In elk geval reden genoeg om ze een brief te sturen. Misschien is dan de Aldi in Gorinchem de tweede.

Toch wel groot nieuws

woensdag, september 06, 2006

Verhalen

De afgelopen weken op reis geweest naar Haiti. Veel mensen ontmoet en veel mensen gesproken. Haitiaanse ontwikkelingswerkers en mensen met wie zij werken. Mensen met hun eigen verhaal, levensverhalen die zich afspelen in het grotere verhaal van Haiti met zijn specifieke geschiedenis, langer en korter geleden; mensen die ook weer een nog groter verhaal kennen: over wie ze zijn en over hoe de wereld in elkaar zit. Heel even kwam mijn verhaal bij het verhaal van deze mensen en mocht ik luisteren naar hun verhalen. Iets langer liepen onze verhalen gelijk op met die van de Haitiaanse werkers en deelden we kleine verhalen en grote verhalen. Wat geweldig als je dan merkt, herkent en erkent, dat je het grootste, allesomvattende verhaal over de werkelijkheid deelt: het verhaal van God.
Zelfs tijdens een kerkdienst waar we zonder andere bekenden naar toe gingen, is er plotseling die (h)erkenning: 500 onbekende mensen met elk hun eigen verhalen (goede en slechte, verdrietige en blijde), we delen daar maar een paar uur van, maar we delen veel meer: we delen in het grote verhaal, waarvan we zelfs in het Kreool de hoofdlijnen kunnen volgen; het Verhaal waarover vol overgave gezongen wordt, ogen dicht en handen omhoog; het Verhaal waarvoor mensen aan het eind van de dienst vol aanbidding op hun knieen gaan. Dit is een van de meest geweldige belevenissen; een van de meest mooie dingen in mijn verhaal. Ooit hoop ik veel, heel veel meer te weten over al deze verhalen, de grote en de kleine, de individuele en de gemeenschappelijke - binnen het kader van het grote Verhaal.


vrijdag, augustus 18, 2006

Herziene Statenvertaling

In het ND stond een stukje over de HSV (ook in RD).
Een particuliere synode van de Gereformeerde Gemeenten wil dat de synode van de Gereformeerde Gemeenten de HSV gaat afwijzen. Dat zij zo. Ongetwijfeld zal dat niet gebeuren omdat op zo'n synode ook veel verstandige mensen zijn.

Het meest vreemde is echter, dat de hoofdreden voor dit verzoek het argument is dat 'het uitgeven van een bijbelvertaling de taak van een kerk is en niet van een particuliere organisatie'.
Dat zou betekenen dat er ruim 20 parallele bijbelvertalingen zouden moeten komen: voor elk kerkverband 1 (want kerk staat immers gelijk aan kerkverband...).

Ben erg benieuwd hoe mensen met een dergelijke mening aankijken tegen het werk van bijvoorbeeld Wycliffe en tegen Bijbelvertaalwerk wat door diverse zendingsorganisaties gedaan wordt, vaak onder de vlag van een "particuliere organisatie" in het land waar gewerkt wordt.

Misschien is dit een van de dingen waarbij meningen van mensen veranderen zodra ze in het buitenland zijn (of: zodra de behoudende achterban de details toch niet weet, of: zodra ze werken met "achtergebleven" mensen voor wie de echte meningen toch nog te hoog gegrepen zijn).
Tja, misschien is dat wel echte contextualizatie.

woensdag, augustus 16, 2006

Over Afrika schrijven

Hoe moet je over Afrika schrijven?

door
Binyavanga Wainana, in Granta, ook in Developments (van DfID)

Gebruik altijd het woord 'Afrika' of 'duisternis' of 'safari' in je titel. In subtitels kun je woorden gebruiken zoals 'zanzibar', 'masai', 'zulu', 'zambezi', 'congo', 'Nijl', 'groot', 'hemel', 'schaduw', 'drum', 'zon', of 'verleden'. Wat ook handige woorden zijn: 'guerillas', 'tijdloos', 'primordiaal' and 'stammen'. Let er goed op dat 'mensen' altijd op niet-zwarten slaat en dat 'de mensen' altijd op zwarte Afrikanen betrekking heeft.
Gebruik nooit een plaatje van een aan de Westerse beschaving aangepaste Afrikaan op de kaft van je boek, of in je boek, behalve als die persoon de Nobelprijs gewonnen heeft. Een AK-47, uitstekende ribben, naakte borsten - die moet je gebruiken. Als je een Afrikaan op je plaatjes moet hebben, zorg er dan voor dat die in Masai, Zulu of Dogon kleding gekleed gaat.


In je tekst moet je Afrika beschrijven alsof het 1 land is. Het is heet en stoffig, met uitgestrekte graslanden en grote kudden dieren met lange dunne mensen die van de honger omkomen. Of, dat kan ook: het is heet en vochtig met hele korte mensen die mensapen eten. Vermoei je niet al te veel met gedetailleerde beschrijvingen. Afrika is groot, 54 landen met 900 miljoen mensen die veel te druk zijn met verhongeren, doodgaan, vechten en vluchten, dan om jouw boek te lezen. Het continent is vol woestijnen, oerwouden, steppen, savannes en veel andere dingen, maar daar geeft je lezer toch allemaal niet om; hou daarom je beschrijvingen romantisch, levensecht en zonder details.

Zorg ervoor dat je laat zien hoe Afrikanen muziek en ritme diep in hun ziel hebben en dat ze dingen eten die geen enkel ander mens zou eten. Zorg ervoor dat je het niet hebt over rijst, koeienvlees en tarwe; apenhersenen zijn de grootste lekkernij van alle Afrikanen, samen met geit, slangen, wormen en kevers en allerlei wild gedierte. Zorg er ook voor dat je laat zien dat jij al die dingen ook kunt eten zonder te rillen, en beschrijf hoe je dat geleerd hebt - omdat je van
ze houdt...

Onderwerpen die absoluut taboe zijn: gewone huiselijke scenes, liefde tussen Afrikanen (behalve als er een dode is), verwijzingen naar Afrikaanse intellectuelen of auteurs en het noemen van schoolgaande kinderen die niet lijden aan Ebola of aan de gevolgen van vrouwenbesnijdenis.

Door het hele boek moet je een sombere toon aanslaan, alsof je een onderonsje hebt met de lezer: met een droevige 'ik-heb-het-allemaal-voorspeld' toon. Maak wel vanaf het begin absoluut duidelijk dat je liberale overtuigingen smetteloos zijn. Wat je ook aan het begin al moet noemen, is hoeveel je van Afrika houdt, hoe je er verliefd op werd en hoe je zonder haar niet zou kunnen leven. Afrika is het enige content wat je lief kunt hebben - doe daar je voordeel mee. Als je een man bent, verlustig je dan in haar warme, maagdelijke bossen. Als je een vrouw bent, behandel Afrika dan als een man met een woeste jas die in de zonsondergang verdwijnt. Met Afrika moet je medelijden hebben, je moet het aanbidden of je moet het overheersen, maar ongeacht welke insteek je kiest, zorg dat je de sterke indruk achterlaat dat Afrika zonder jouw ingrijpen en zonder jouw belangrijke boek, absoluut ten dode is opgeschreven.

Je Afrikaanse personages kunnen naakte strijders, loyale dienstknechten, toverdokters en zieners en oude wijze mannen die als hermieten leven, omvatten. Of corrupte politici, onbekwame polygame reisgidsen en prostituees waarmee je naar bed bent geweest. De Loyale Knecht in je boek gedraagt zich altijd als een 7 jaar oude jongen, maar heeft een stevige hand nodig; hij is bang voor slangen, aardig voor kinderen en heeft jou altijd nodig bij ingewikkelde familiekwesties. De Oude Wijze man in je boek komt altijd van een edele stam (niet de grijpgrage stammen zoals de Kikuyus, Igbo's of Shona). Hij heeft rheumatische ogen en leeft dicht bij de Aarde. De Moderne Afrikaan in je boek is een dikke man die steelt en werkt bij de visumdienst, waar hij weigert om verblijfsvergunningen te geven aan geschikte Westerlingen die echt om Afrika geven. Hij is de vijand van echte vooruitgang en gebruikt zijn overheidsbaan altijd om het moeilijk te maken voor praktische en goedwillende expatriates die organisaties of natuurreservaten op willen zetten. Of hij is een in Oxford opgeleide intellectueel die nu seriemoordenaar en politicus met een net pak aan is geworden. Hij is een kannibaal die van Crystal champagne houdt en zijn moeder is een rijke toverpriesteres die achter de schermen het land regeert.
Bij je personages moet altijd de Hongerige Afrikaan zijn, die bijna naakt het vluchtelingenkamp rondzwerft en wacht op de goedheid van het Westen. Haar kinderen moeten vliegen ophun oogleden hebben en opgezette buikjes; haar borsten zijn plat en leeg. Ze moet absoluut hulpeloos kijken. Ze kan geen verleden, geen geschiedenis hebben - dat soort uitweidingen verknoeien het dramatische moment alleen maar. Kreunen is goed. Ze moet in de dialogen nooit iets over zichzelf zeggen, behalve dan over haar (onuitsprekelijke) lijden.
Zorg er ook voor dat er een warme moederfiguur bij zit met een rollende lach en die erg bezorgd is voor jouw welzijn. Noem haar gewoon Mama. Haar kinderen zijn allemaal boeven en slechterikjes en lopen rond de held van je verhaal, waardoor die des te beter uitkomt. De held van je verhaal kan ze lesgeven, in bad doen en ze eten geven. Hij draagt altijd veel babies en heeft de Dood gezien. Die held ben je natuurlijk zelf (als je een reportage schrijft), of als je fictie schrijft, is het een prachtige, bedroefde internationale beroemdheid of aristocraat die nu voor dierenrechten opkomt.

Slechte westerse personages kunnen kinderen zijn van Tory ministers, Afrikaners of werknemers van de Wereldbank. Als je het over uitbuiting hebt, moet je Chinese en Indiase handelaren noemen. Geef het westen volledig de schuld voor al het slechte in Afrika, maar wees niet al te concreet. Grove pennestreken zijn het beste.
Vermijd het om Afrikaanse personages te laten lachen of om ze hun best te laten doen om hun kinderen onderwijs te laten krijgen, of om ze gewoon te laten leven en werken. Laat ze iets vertellen over Europa of Amerika in Afrika. Afrikaanse personages moeten kleurrijk, exotisch en groter dan het leven zijn, maar leeg van binnen, zonder dialoog, geen conflicten met oplossingen in hun verhalen en geen diepere inhouden die je verhaal ingewikkelder maken.
Beschrijf in detail de naakte borsten (b.v. jong, oud, conservatief, zojuist verkracht, groot, klein) of de verminkte of vergrote genitalien, of wat voor genitalien dan ook. En dode lichamen. Beter nog: naakte, dode lichamen. En zeker rottende, naakte, dode lichamen.
Onthoud dat als je boek gaat over vieze, ellendige mensen, dat het dan om 'het echte Afrika' gaat en dat is wat je op de achterkaft van je boek wilt hebben staan. Voel je daar niet vervelend om: je helpt ze zo immers om meer hulp vanuit het Westen te krijgen? Het grootste taboe als je over Afrika schrijft, is om dode of lijdende blanken te beschrijven.

De dieren daarentegen, moet je behandelen als mooie ronde, complexe karakters. Ze kunnen praten (of grommen terwijl ze trots hun manen schudden) en hebben namen, ambities en verlangens. Ze hebben ook gezinsnormen: zie je hoe de leeuwen hun jongen onderwijzen? Olifanten zijn erg zorgzaam en zijn goede feministen en waardige patriarchen. Gorilla's net zo. Zeg nooit iets negatiefs over olifanten of gorilla's. Olifanten mogen menselijke bezittingen vernielen, gewassen vertrappen en zelfs mensen doden. Kies altijd de kant van de olifant. Grote katten hebben het accent van de openbare school. Hyena's zijn goed wild en hebben een vaag Oosters accent. Korte Afrikanen kunnen beschreven worden als goede mensjes, behalve als ze ruzie hebben met een olifant of chimpansee of gorilla, want in dat geval zijn ze het kwaad zelve.

Na beroemdheden-die-activist-geworden-zijn en hulpverleners, zijn natuurbeschermers de belangrijkste mensen in Afrika. Beledig ze in geen geval. Je hebt ze nodig om je uit te nodigen naar hun 25.000 ha ranch of 'natuurreservaat', en dat is ook de enige manier om de beroemdheid-activist te interviewen.
Voor je verkoop werkt een heldhaftig uitziende natuurbeschermer op de voorkant fantastisch: Iemand die er blank, verweerd en met khaki kleren uitziet en die ooit een antilope als huisdier had of een buitenverblijf heeft, is een natuurbeschermer: iemand die Afrika's rijke erfenis bewaart. Als je hem interviewt, vraag dan niet hoeveel fondsen hij heeft; en vraag niet hoeveel geld hij verdient aan het wild op z'n gebied. En vraag al helemaal niet hoeveel hij zijn bedienden betaalt.

Je lezers zullen het jammer vinden als je het licht in Afrika niet noemt, en de zonsondergangen zijn een must. Die zijn altijd groot en rood. Er is altijd een geweldige gewelfde hemel. Wijde vlakten en wild zijn ook verplicht: Afrika is het Land van de Wijde Vlakten. Als je het over de lijdende flora en fauna hebt, moet je altijd melden dat Afrika overbevolkt is. Als je hoofdpersoon in een woestijn of oerwoud woont met 'inboorlingen' (korte mensjes), dan kun je wel zeggen dat Afrika bijna ontvolkt is door Aids en Oorlog (hoofdletters gebruiken). Je hebt ook nog een nachtclub nodig die Tropicana heet, waar handelaren, slechte nouveau riche Afrikanen, prostituees, guerilla's en expatriates rondhangen.
Eindig je boek altijd met Nelson Mandela die iets zegt over regenbogen of renaissances - omdat je van ze houdt.

zaterdag, augustus 12, 2006

Beste Multatuli


Beste Multatuli,

Ik neem aan dat je graag zou willen weten wat er met je boek gebeurd is nadat je het geschreven hebt. Je weet neem ik aan dat je erg bekend geworden bent: de daden van Slijmering en al dergelijke ambtenaren, zelfs de gouverneurs-generaal zijn vergeten, hun namen volledig onbekend bij iedereen onder de 75 jaar, maar jouw naam kent bijna elke middelbare scholier.

Je weet natuurlijk ook hoe het verder met Indonesie is gegaan en de relatie met Nederland; nog steeds een beetje dubbel... en dat zal jou niet verbazen.

Weet je hoe het met Droogstoppel, de handelaar in koffij is gegaan? Hij en een heleboel anderen zijn gaan beseffen dat er toch wel een hoop problemen in de wereld zijn. En als goed burger wilde hij daar wat aan doen (en ook wilde hij ervoor zorgen dat de Javanen en anderen een nieuwe afzetmarkt zouden gaan vormen voor zijn vele produkten; hij moest tenslotte ook om het brood voor zijn familie denken).
Dus richtte hij instituten op: de Wereldbank, het IMF en nog een hele hoop hulporganen: die gingen leningen of giften geven aan Indonesie en andere landen, met als kleine tegenprestatie dat een deel van het geld in rijke landen zou worden besteed, maar vooral ook dat ontvangende landen hun grenzen zouden openen voor alle produkten vanuit de rijke landen. Dat zou er tegelijkertijd voor zorgen dat er in deze landen geen echte industrie zou ontwikkelen, want de voorsprong was nou eenmaal te groot (Droogstoppel vond en vindt dat trouwens heel gewoon en vindt ook dat dat zo moet blijven; hij kan toch ook niet de belangen van zijn gezin verwaarlozen als goed huisvader).
Toen er al te veel kritiek kwam op het feit dat er wel veel importbarrieres bij rijke landen zijn, bedacht Droogstoppel de EPA's, de Economic Partnership Agreements, waarbij de Javanen en anderen ook producten vrij mochten exporteren. Droogstoppel hoopte en dacht (vanwege het grote verschil in aangeboren intelligentie waarvan Droogstoppel nog steeds overtuigd is) dat de Javanen niet door zouden hebben dat dit de situatie in het geheel niet zou veranderen.
Droogstoppel is erg tevreden dat er op deze manier nog steeds een grote netto stroom geld van de Javanen c.s. naar hem c.s. stroomt. Zo is de wereld immers bedoeld en streven naar gelijkheid is toch niet mogelijk en zelfs niet goed. Dat zouden lieden zoals de jonge Stern willen, maar hij, Droogstoppel moet toch zeker ook aan zijn gezin en aan zijn zaak (aan de Lauriersgracht 37) denken?

Had je trouwens al gehoord hoe het dominee Wawelaar verder gegaan is? Hij las natuurlijk ook jouw boek en was er niet blij mee. Het riekte volgens hem naar socialisme of zelfs communisme en daar wilde hij zich verre van houden. De heiden was bedoeld om te werken voor de rechtvaardige, zo bleef hij volhouden. Toen de publieke opinie zich al te veel tegen hem keerde, ging hij van de weeromstuit beweren dat het zijn invloed was dat de omstandigheden voor de Javaan verbeterd waren, dat de slavernij afgeschaft was enzovoort, terwijl dat allemaal door een heel andere soort christenen gebeurd is.
Nog weer later, toen veel andere christenen al actief geworden waren in ontwikkelingswerk en activiteiten voor een rechtvaardigere samenleving, heeftWawelaar hulporganisaties opgericht. Het lijkt erop dat hij de bijbelse notie vanbarmhartigheid toch wel tot zijn recht wil laten komen. Hij wilnog niet zoveel horen over het onrecht in het grotere systeemwaardoor de Javanen en anderen arm gehouden worden, zoals jij dataan de kaak hebtgesteld. Hij blijft beweren dat God het zo wil en dat alle activisme verkeerd is. Tja, 't blijft een vreemde man, maar gelukkig zijn er ook heel wat andere christenen, die zich wel inzetten voor gerechtigheid in deze wereld.

En om eerlijk te zijn: de Wawelaars worden schaarser. Je boek heeft wel degelijk impact gehad.

Ik heb nog 1 vraag: kun je niet nog zo'n soort boek schrijven?

zaterdag, augustus 05, 2006

Lekker lezen

Eindelijk weer eens wat aan het lezen wat niet met m'n studie en ook niet met m'n werk te maken heeft. Heerlijk weer dat zomaar lezen zonder dat het moet.
Max Havelaar van Multatuli weer gelezen, die had ik in de 4e of de 5e voor m'n literatuurlijst wel gelezen, maar voor een groot deel vergeten. Fantastisch boek. Ik lees het na Nigeria wel met andere ogen: veel van de corruptie; de afpersing; de rol van status; de netten van onrecht waarbij het nooit zo simpel is wie er fout zijn; de ogensluiterij van de Nederlandse overheid en zelfs het aanmoedigen van oppervlakkige positieve berichten, zijn allemaal dingen die veel bekends in zich hebben. Het Droogstoppel verhaal ertussendoor is misschien wel het meest kenmerkende voor de NLse samenleving toen. En nu.

Ander boekje wat ik 'zomaar' gelezen heb, is het boekje The Night Cometh van Rebecca Winter, met als ondertitel 'two wealthy evangelicals face the nation'. Schitterend boekje wat ik graag in het NL zou vertalen (later...). Gaat over Arthur en Lewis Tappan, eind 18e eeuw (net na de Amerikaanse revolutie, tussen de 2 Great Awakenings in, toen maar 4-7% van de Amerikanen zich christelijk noemde) en eerste helft 19e eeuw, waar zij onder invloed van de tweede Awakaning van christelijke liberalen, evangelicaal werden. Dit waren twee broers die miljonairs geworden waren door zakendoen. Ze waren actief in allerlei stichtingen en 'clubjes', waar het in die tijd van wemelde. Maar naast liefdadigheid, waren ze vooral gericht op hervormingen in hun samenleving waarvan ze (als gevolg van hun bekering) geloofden dat die nodig waren.

  • allereerst in hun eigen business: vanwege de woeker in die tijd met kredieten, stopten ze met lange termijn kredieten en zetten later een kredietregistratiebureau op om misstanden te bestrijden; ze behandelden apprentices streng maar goed, gaven aandacht aan hun geestelijke vorming, stimuleerden ze hun eigen zaak te beginnen en bepleitten bij andere ondernemers om ook zo met apprentices om te gaan;

  • hun eigen levensstijl: ze hadden zich voorgenomen nooit veel geld op te hopen voor zichzelf ('a cracker and a tumbler of cold water sufficed...').
    Ze stimuleerden b.v. ook kerken om op zondag geen gaslicht te gebruiken zodat gaswerkers op zondag niet hoefden te werken.

  • ze richtten een christelijke krant op ('New York Evangelist') om hun hervormingsideeĂ«n breder bekend te maken, en later de New York Journal of Commerce. In deze kranten kwam niets wat de Tappans zondig vonden, ook al kostte ze dat veel advertentie-inkomsten.

  • in seminaries en universiteiten stimuleerden ze het systeem waarbij studenten met hun eigen arbeid een deel van de kosten moesten opbrengen (b.v. d.m.v. school landerijen). Zelf zetten ze meerdere scholen op.

  • ze leidden een actieve campagne tegen alcoholmisbruik

  • hun grootste activisme was echter op het gebied van afschaffing van slavernij: eerst waren ze er voorstander van om vrijgekomen slaven terug te sturen naar de kolonie Liberia (Sierra Leone was de britse counterpart). Later beseften ze dat racisme op eigen bodem moet worden aangepakt. Arthus vocht ervoor om zwart en blank in de kerk door elkaar te laten zitten. Toen dat niet lukte, ging hij de helft van de keren zelf naar een zwarte kerk en later ging hij in het zwarte gedeelte van de kerk zitten. Ze richtten een krant op ('the emancipator', later ook: 'humna rights', anti-slavery record' en 'the slave's friend') en startten de American Anti-Slavery Society en begonnen een reusachtige postcampagne om mensen (met name in het Zuiden) ervan te overtuigen dat afschaffing van de slavernij echt nodig was. Het resultaat: oproer, optochten tegen de Tappans, inbraak bij postkantoren om de anti-slavery materiaal te vernietigen, boycot van alle bedrijven van de Tappans door de zuidelijke staten en later algehele boycot van New York businesses, waardoor ook veel druk op Arthur en Lewis gezet werd door collega ondernemers uit hun eigen omgeving; verschillende prijzen op Arthur's hoofd: $30.000 en $100.000 (meer dan $3.000.000 met inflatiecorrectie); vernielde huizen van de Tappans en verschillende keren letterlijk vluchten voor hun leven.
    Dit is activisme met echt persoonlijke inzet.
    Later was er in de AASS onenigheid tussen meer en minder gematigde kanten. Iemand als Finney (persoonlijke vriend van de Tappans) was erg gematigd en vond dat bekering voorop moest gaan en dat het andere later zou volgen, [lijkt op gereformeerde gezindte??] en kreeg daar grote onenigheid over met de Tappans, aan de andere kant was er een nog actievere kant, die zelfs geweld niet schuwden, waarvan de Tappans zich ook afkeerden.
    (vervolg van de geschiedenis: burgeroorlog en afschaffing van de slavernij in de hele USA).

Documenten online

Ik heb van de week een heel aantal documenten online gezet: scripties en papertjes voor m'n CGO-E studie (HBO opleiding theologie) en term papers voor m'n huidige studie: MA in International Development.
Daarnaast een aantal lesmaterialen, Bijbelstudies en artikelen die ik voor m'n werk in Nigeria heb opgesteld. Die zijn dus eigenlijk van de Nigeria Reformed Church.

Een en ander staat hier.

dinsdag, augustus 01, 2006

Zwart en gereformeerd?

Erg goed artikel in het ND over waarom er in Amerika zo weinig zwarte reformatorische christenen zijn. Gaat eerst in op de historische wortels: gereformeerden hebben het langst de slavernij verdedigd, waren slechter dan andere christenen in behandeling van slaven (wilden ze bv niet laten dopen omdat ze ze dan beter moesten behandelen, zie ook hier) en zijn na afschaffing van de slavernij het langst doorgegaan met vormen van apartheid in hun kerken. Als zwarten al gereformeerd werden, moesten ze zich in een wel erg uniform jasje steken.

In het artikel uit Reformed Perspective (waar het ND artikel zich op baseert) pleiten mensen van de organisatie Reformed Blacks of America ervoor om meer ruimte te geven voor culturele diversiteit binnen de eenheid van de gereformeerde leer. Volgens hen hoef je uit de psalmen niet alleen de emotie 'rustige meditatie' te halen, maar een veel grotere variatie. Er mag dus ruimte zijn voor een liturgie met 'haar vrije inslag, met eigen negro-spirituals, eigen gezangen, luid geklap, blijmoedig zingen, vele muziekinstrumenten, koren en dergelijke' en voor 'amen' etc. tussen de preken door.
Doet me denken aan ICF, Rotterdam, waar voorin de kerk een slinger hangt met daaraan letters die vormen: 'celebrating diversity'.
Volgens mij vindt je o.a. in Openb. 21, laatste stukje, m.n. vers 24-26 hier aanwijzingen voor.

maandag, juli 31, 2006

Joas is geboren

Vandaag is ons vierde kindje geboren. Zie hieronder het geboortekaartje, en zie foto's hier.
Dit zijn de momenten waarop je het meest voelt hoe afhankelijk je bent van God, de Schepper van leven.





dinsdag, juli 25, 2006

Wij zijn ontwikkeld



Beste Nigeriaanse vrienden,
Wij hier in Nederland zijn ontwikkeld. Dat betekent dat we orde, regelmaat en reinheid hebben. Ontwikkelde mensen vinden de dingen die jullie gewoon vinden, niet meer gewoon en andersom. Het is dus een kwestie van prioriteiten. Neem het voorbeeld van dat driejarige jongetje, gisteren in de krant: dat jongetje plaste in een park tegen een boompje. Hij kreeg een bekeuring van 75 euro, dik 10.000 naira dus. Natuurlijk weten wij ook wel dat wat dat jongetje deed goed was voor het boompje, zeker in deze droge tijd: water met nutrienten. Natuurlijk weten wij ook wel dat plas absoluut niet onhygienisch is en dat ziekten alleen via poep overgebracht kunnen worden. En natuurlijk weten wij ook wel dat het jochie anders in z'n broek geplast zou hebben. Het was allemaal heel natuurlijk. Maar daar zit hem juist het probleem: bij ontwikkeling, schuift 'natuurlijk' heel ver naar onderen, en worden 'regels' en 'orde' en 'striktheid' veel en veel belangrijker. Om dat te begrijpen, moet je eigenlijk ook ontwikkeld zijn. Nee, de vrouw kon niet onderhandelen over de prijs, en de agent moet in ons geval alles en niet alleen een deel aan z'n chef geven. Ja, en de vrouw kreeg er een bonnetje voor. Schrale troost, maar ja, dat laat ook zien dat we ontwikkeld zijn.

Ik was eigenlijk vergeten hoe ontwikkeld we hier zijn en het verhaaltje over dit jongetje herinnerde me er weer aan. Natuurlijk heb ik er nu spijt van dat onze kinderen in Nigeria ook meestal buiten plasten en dat ik dat zelf ook vaak deed. Ik had juist moeten proberen uit te leggen dat dat volgens de 'hogere logica van ontwikkeling' eigenlijk helemaal niet goed was.

dinsdag, juli 18, 2006

Pedofielenpartij niet verboden

Zie hier. Wat een absoluut idiote situatie dat zo'n partij in Nederland niet verboden kan worden. Vrijheid van meningsuiting is nu echt gestegen tot de top 1 van alle normen en waarden, op grote afstand gevolgd door resterende andere normen en waarden.
Daarnaast is dit de enige absolute norm. Een soort evangelie dus.

Volgens de partij en de rechter was er vrijwel geen weerstand in de maatschappij. Helaas accepteerde de site waar ik een handtekening wilde zetten, me niet en zie dat ik al een handtekening gezet had. Tsja.

In ieder geval uit ik hiermee dat ik ontzettend tegen ben.

Wat seksualiteit betreft, kan de kerk dan misschien veel te lang (of nog) een taboe in stand hebben gehouden, ik ben ervan overtuigd dat de Bijbelse visie op seksualiteit ook de meest gezonde is voor de samenleving.
Absolute norm? Jazeker.

Aanvulling (22-07): schrale troost.


vrijdag, juli 14, 2006

Tsunami Evaluatie

Ik was natuurlijk wel wat snel in de vorige post over deze evaluatie. Wat ik zei, klopte en blijft overeind.

De evaluatierapporten zijn allemaal te lezen op www.tsunami-evaluation.org: er is een 178 pp syntheserapport, wat is gebaseerd op 5 deelstudies (van 102, 91, 123, 120 en 59 pp) en 170 andere rapporten. De 5 deelstudies zijn eigenlijk ook weer allemaal syntheserapporten, waaronder soms 4 en soms 30 deelrapporten zijn geschreven (van gemiddeld ook weer zo'n beetje 70 pp elk) en waarin soms wel 200 rapporten van andere organisaties zijn verwerkt (van elk ook ??? pp, zal al gauw 50 pp zijn).

Het is in ieder geval goed om de executive summary van het syntheserapport te lezen, dus de samenvatting van de samenvatting van de vele rapporten. (En die samenvatting van een samenvatting wordt door journalisten soms in een paar regels samengevat als: 'er zijn grote fouten gemaakt'. Tja, dat is dan een samenvatting in 0,000025% van het oorspronkelijke en dan verlies je toch wel wat oog voor detail.

Een paar punten die mij opgevallen zijn:

  • Meeste fondsen ooit (14 miljard $), grootste aandeel van grote publiek (40% ipv gem 15%), grootste aantal organisaties betrokken, hoogste bedrag per getroffen persoon.
  • Vanwege de grote media-aandacht, hadden veel organisaties een focus op quick-wins: snelle, makkelijke, meetbare resultaten; die je kunt tellen en op een foto kunt zetten. Want 'de mensen willen zien wat er met hun geld gebeurt'. Gevolg soms: overkill aan hulp op bepaalde plaatsen, met alle negatieve gevolgen van dien.
    Dezelfde grote media-aandacht die hielp om genoeg fondsen te werven, hielp ook mee om de accountability enorm scheef te trekken: richting 'het grote publiek' (lees: de media) en niet richting de overlevenden en hun omgeving.
    Dat is organisaties aan te rekenen: je moet erg helder houden voor wie je werkt. Mensen die fondsen overmaken, en de media, staan daarmee niet op nummer 1.
  • Door diezelfde focus op 'de mening van de media', was er ook veel te weinig aandacht voor de initiatieven die al ter plaatse waren genomen. Daar zijn geen vijfhonderd rapporten over geschreven. Ik had 1 van de hoofdauteurs van de deelstudie over 'funding' een keer ontmoet en herinner me hoe verontwaardigd hij hierover was.
  • Wat ik maar heel beperkt in het rapport over funding terugzie, is de factor dat relatief veel Westerse touristen betrokken waren en omgekomen zijn bij de ramp. Waarschijnlijk omdat dit moeilijk aan te tonen valt.
    De media (of de lezers) hebben in ieder geval overmatige interesse voor eigen mensen: in Spanje ging 40% van de nieuwsberichten die met de Tsunami te maken had, over de eigen respons in fondsenwerving.

Natuurlijk is dit niet het hele verhaal. Het is beslist goed dat de noodhulpsector stevig naar zichzelf kijkt. Op veel kleinere schaal ben ik hier ook bij betrokken.

Maar het lijkt me minstens zo nodig als de media hetzelfde zouden doen, en misschien mensen die (gelukkig!) betrokken zijn bij noodhulp (en ontwikkelingswerk):

waar ben je op gericht: quick wins, zichtbare dingen (waterput, schoolgebouwtje, huis gebouwd, hulppakket, auto gekocht, ...) of: veranderde (!) mensen, die hun eigen verantwoording nemen, mentaal en fysiek niet meer afhankelijk zijn, oog hebben voor hun eigen taak naar hun relaties, enz.

(zie ook deze post)

woensdag, juli 12, 2006

Er is iets mis gegaan


Iemand heeft het rapport van de Tsunami Evaluation Coalition al te pakken gekregen. Moest eigenlijk overmorgen uitkomen.
De journalist had het blijkbaar al grondig doorgelezen en had de hoofdconclusie al te pakken: 'er zijn dingen misgegaan'.

Wat een ontzaglijke dooddoener is dat. Wat een onzin om te veronderstellen dat het mogelijk zou zijn dat een dergelijk operatie helemaal foutloos zou verlopen; dat er geen mensen zouden zijn die erop uit zijn zichzelf te verrijken; dat er geen ethnische spanningen zouden zijn die hier dwars doorheen zouden lopen; dat er geen lokale machtsverhoudingen zouden zijn waardoor dingen misgaan; dat er geen interculturele verschillen zijn die dingen bemoeilijken; dat er geen technische mankementen zouden zijn, waardoor dingen langs elkaar heen gebeuren; en simpelweg: dat er geen mensen zouden zijn die fouten maken.

Als geld voor noodhulp (en ook ontwikkelingswerk) alleen gegeven moet worden als het foutloos gebeurt, hoef je niks meer te geven. Van de week las ik in het RMU krantje: per jaar gaat 30% van de opgestarte bedrijven weer failliet en in sommige sectoren 60%. In Nederland, met alle voorzieningen, met relatief weinig ethnische spanningen, met 'good governance' en een goed 'regulatory framework'. De tsunami rehabilitatie projecten deden het beter.
Vraag vooral van organisaties dat zij accountable zijn, en transparant. In de eerste plaats naar de mensen voor wie zij beweren te werken: de doelgroepen, en ook naar degenen die fondsen ter beschikking stellen. Vraag dat organisaties open communiceren over resultaten en over mislukkingen en fouten, maar dat ze ook communiceren over hoe daarvan geleerd is en welke strategische beslissingen daarvoor genomen zijn; vraag dat organisaties rekenschap afleggen van hoe zij op een veranderende context inspelen en hoe zij afgestemd zijn op andere actoren, enzovoort. Maar verlang niet dat in de meest complexe, diverse, spanningsvolle situaties de minste fouten worden gemaakt van alle sectoren.

Noodhulp en rehabilitatie zonder dat daarbij fouten gemaakt worden en zonder dat zonde en ongerechtigheid een rol spelen?
Dat kan alleen op de nieuwe aarde.
Maar daar is geen noodhulp en geen rehabilitatie meer nodig.

zaterdag, juli 08, 2006

Onbeschermd?

Volgens het ND surft 80% van de christenen in Nederland volledig onbeschermd over internet. Zowel Filternet als Kliksafe verbazen zich daarover en denken dat het komt door vooroordelen over filters.

Mij verbaast dit getal ook behoorlijk. Ik neem aan dat degenen die filternet op een aansluiting van een andere provider hebben, hierin meegerekend zijn.
Zou er ook niet nog eens een aantal mensen zijn die eigen software als filter gebruikt: cyberpatrol, netnanny, cybersitter en dat soort software?
Zelfs dan blijft dit getal me verbazen. De kruistocht tegen internetgebruik heb ik nooit kunnen volgen, het ideaal van een whitelist ook niet, maar een goed filter lijkt mij wel het minimaal noodzakelijke.

Overigens heb ik zelf grote voorkeur voor een (extern, niet te omzeilen) filter boven dergelijke software: die kun je altijd uitzetten en omzeilen (behalve als je zelfs je taakbeheer dicht timmert met een wachtwoord wat je zelf niet weet, maar een beetje computeraar vindt dat onacceptabel).
Bescherming is tenslotte niet alleen bescherming tegen wat per ongeluk op je scherm komt, maar ook bescherming tegen wat je zelf iets minder per ongeluk aanklikt.

Ik heb me al wel voorgenomen om als m'n kinderen iets ouder zijn, ook serieus na te denken over tijdslimieten en dergelijken. Opvoeden is ook internetopvoeden.

dinsdag, juli 04, 2006

Een jaar na Live 8

Misschien niet zo bekend in de refo wereld. Ik hoorde in ieder geval bij de 3 miljard mensen die dit concert vorig jaar niet gehoord hadden. Naar schatting hebben de andere 3 miljard mensen het concert wel gehoord: voor armoede, om daar aandacht voor te vragen.

Afgelopen vrijdag was er op radio 1 een uitzending (Real player nodig) waarin de vraag werd gesteld wat dit nu opgeleverd heeft:

  • Bijna iedereen wist zich het concert te herinneren, bijna niemand wist meer dat het om armoede ging
  • Het was vooral erg leuk, zo'n grote happening [weet niet of ik dat ook vind]
  • De besluiten voor de G8 Gleneagles top net daarna stonden eigenlijk al vast en zijn daardoor niet veranderd
  • Toch is massale populistische aandacht voor armoede wel nodig af en toe
  • Enige concrete resultaat wat in de uitzending genoemd werd: als er nu een WTO (wereldhandelsorganisatie) top is, wordt tenminste gezegd dat'ie mislukt is en dat het weer niets heeft opgeleverd voor ontwikkelingslanden

Wordt je niet vrolijk van

Podcast trial

Dit is opnieuw een probeersel: een podcast; met podcasts kun je geluidsfragmenten, of complete interviews online zetten. Mensen kunnen zich abbonneren op je podcasts en zo heb je dus een heel peer-to-peer radio circuit.



Subscribe Free
Add to my Page

vrijdag, juni 30, 2006

Bang voor transparantie?

Ik snap niet heel veel van die hele discussie over medezeggenschapsraad. Zie bv dit artikel in het RD.
Er spelen in elk geval 2 dingen: transparantie en macht.

  • In de maatschappij komt steeds meer roep om transparantie. En dat is goed. In de gereformeerde gezindte wordt hier in naam vaak nog wel mee ingestemd, maar in de praktijk zijn veel kerken bijna het tegenovergestelde van transparant. Black box is misschien net teveel gezegd.
  • Om gebrek aan transparantie te verdedigen, wordt vaak een autoriteitsargument aangehaald, hetzij vanuit de 'hoogheid van het ambt', hetzij vanuit Romeinen 13, over de macht van 'hen die over ons gesteld zijn'. Ik ben werkelijk met stomheid geslagen dat in het genoemde RD artikel beargumenteerd wordt dat medezeggenschap van ouders (niet eens leerlingen dus) op scholen niet goed is omdat het schoolbestuur volgens de Bijbel over hen gesteld is. En dat nog wel omdat er ook een rol voor de kerk moet zijn. Volgens mij bedoelt de Bijbel in Romeinen 13 dat je de overheid moet gehoorzamen in alles wat recht en billijk is.
    In ieder geval voel ik me op geen enkele manier onderworpen aan het schoolbestuur van de school van mijn kinderen. Helaas...
  • Natuurlijk ben ik besmet met de tijdgeest en meer akelige dingen, maar als ideeen over autoriteit zich zo tegenovergesteld bewegen aan de huidige cultuur, moet daar wel een heel sterke (Bijbelse) reden voor zijn en die is er absoluut niet.
    Hetzelfde geldt voor transparantie.
  • Wel is het een algemeen menselijk gegeven dat zowel transparantie als machtsdeling voor degenen die zelf in een machtspositie zijn, bedreigend zijn en tegengehouden worden.
    Dus als ik straks in schoolbestuur of kerkenraad zit, praat ik wel anders...

maandag, juni 26, 2006

Arm en Rijk

Lincoln zei:

"God moet wel van armen houden, anders had Hij er niet zoveel van hen gemaakt"
Mencken antwoordde:
"Hij moet wel van de rijken houden, anders had hij niet
zoveel mazuma verdeeld onder de weinigen die er zijn."

Armoede kan absoluut zijn (het bekende dollar per dag [koopkrachtgecorrigeerd] criterium) of relatief; ten opzichte van anderen dus. Dat betekent dat alleen al het verschijnen van rijkeren op het toneel de armen armer maakt. Bij gelijkblijvende middelen maakt globalisering armen dus armer.

Ook prikkelend, weet niet meer wie het zei: het recht om arm te zijn. Oftewel: (relatieve!!) armen hoeven niet per se een Westerse levensstijl te ambieren.

Kijk trouwens hoe rijk ik ben:



Ik ben trouwens de op 230.260.870 na rijkste persoon op aarde! In de top 4% Het is niet eerlijk.


Bereken hoe rijk jij bent... >>

donderdag, juni 22, 2006

Open brief aan Afrikaanse regeringsleiders

In de African Executive nieuwsbrief staat een open brief aan Afrikaanse regeringsleiders. Erg de moeite van het lezen waard.

  • De manier waarop Afrikaanse leiders met geld omgaan heeft niets te maken met de traditionele cultuur; geen enkele traditionele chief zette zoveel geld voor zichzelf op buitenlandse banken. Er waren meer checks en balances
  • Er zijn wel andere Afrikaanse wetten die van toepassing zijn op deze leiders: uiteindelijk vindt je misdaad je toch; je eigen wapens keren zich tegen je; uiteindelijk houden mensen het niet uit, zelfs niet met een Afrikaans geduld

Dit is wat anders dan wat Jeffrey Sachs zegt: n.l. dat corruptie niet uit slechtheid komt, maar uit armoede en dat meer (belasting)geld de oplossing ervoor is. Als dat waar was, waren Nigeriaanse topleiders allang niet meer corrupt.
(trouwens een goede review van Sachs' End of Poverty hier).

Deze nieuwsbrief geeft steeds informatie over economische ontwikkelingen op het Afrikaanse continent en wat dat tegenhoudt. Afrika wordt hier eens niet als zielig en afhankelijk neergezet. Zie b.v. hier.

De man op de brug

Dit kwam ik ergens tegen. Een keer iets minder serieus moet ook kunnen. Hoewel, minder serieus?
Ik heb het maar niet vertaald in het Nederlands. Dit staat te ver van ons af. 't Is toch wel wat in Engeland.

I was walking across a bridge one day, and I saw a man standing on the edge, about to jump.
I ran over and said: "Stop. Don't do it."
"Why shouldn't I?" he asked.
"Well, there's so much to live for!"
"Like what?"
"Are you religious?"
He said, "Yes."
I said, "Me too. Are you Christian or Buddhist?"
"Christian."
"Me too. Are you Catholic or Protestant?"
"Protestant."
"Me too. Are you Episcopalian or Baptist?"
"Baptist."
"Wow. Me too. Are you Baptist Church of God or Baptist Church of the Lord?"
"Baptist Church of God."
"Me too. Are you original Baptist Church of God, or are you Reformed Baptist Church of God?"
"Reformed Baptist Church of God."
"Me too. Are you Reformed Baptist Church of God, Reformation of 1879, or Reformed Baptist Church of God, Reformation of 1915?"
He said: "Reformed Baptist Church of God, Reformation of 1915."

I said: "Die, heretic scum," and let him jump off.

zaterdag, juni 17, 2006

Heksenjacht

De reformatie leidde tot heksenjacht, zegt Stark.

  • Hoeveel heksen zijn er verbrand in Europa?
    Schattingen lopen uiteen van 60.000 tot 'meer dan 9 miljoen'. Veel studies baseren zich op data van lokale, tijdelijke uitbarstingen waarbij ook nog eens alleen de doodvonnissen genoteerd werden. Als je dergelijke getallen extrapoleert, kom je op 9 miljoen. 60.000 is dus veel realistischer.
  • Wanneer: met name tussen 1450 en 1750, ook al een aantal gevallen in de 14e eeuw.
  • Had het te maken met 'domme, bijgelovige Middeleeuwers', etc?
    1: Nee, het begon pas goed rond en na de reformatie, met de opkomst van wetenschap in de renaissance.
    2: Het waren juist de upper class die heksenvervolging nodig vonden en verdedigden: Isaac Newton, Henry More, Robert Boyle, ook antireligieuze, verlichte wetenschappers: Bodin, Thomas Hobbes, Paracelsus.
  • Was het met name de Roomse kerk, met de inquisitie?
    Nee, absoluut niet:
    - In Spanje en Italie, waar de inquisitie de meeste invloed had, kwamen de minste heksenjachten voor. Het was met name in Protestantse gebieden: een aantal Duitse steden, Zwitserland, Nederland, Zweden, Schotland.
    - De inquisitie had heksenondervragingen wel in hun takenpakket zitten, maar de plaatselijke rechtbanken waren veel wreder en maakten meer gebruik van foltering. De inquisitie heeft juist verschillende keren plaatselijke veroordelingen ongeldig verklaard. Het percentage veroordeelden bij de inquisitie is beduidend lager.
    - Voorstellen om marteling als ondervragingsmethode af te schaffen, kwamen het eerst van de inquisitie.
    - De eerste betogen tegen heksenjacht kwamen van een inquisiteurs en een Jezuiet, anderhalve eeuw voordat Balthasar Bekker zijn boek schreef.
    - Het is beslist niet waar dat inquisiteurs rijk werden van de verdeelde goederen. Die gingen niet naar hen.
    - De verhaaltjes dat heksenjacht een Rooms katholieke hobby zou geweest zijn, komen simpelweg voort uit Protestants anti-katholicistische geschiedschrijving en uit algemeen anti-religieuze geschiedschrijving. B.v. het stuk over heksenjacht op wikipedia ademt ook die geest. Als ik tijd heb, herschrijf ik dat stuk. Ik vraag me of hoe lang onze kinderen dit soort verhalen nog kritiekloos in hun boekjes en in de vertellingen op school mee gaan krijgen.
  • Sommige van de felste verdedigers van heksenvervolging waren ook als eerste voorstanders van afschaffing van slavernij (Bodin in Frankrijk, Sewall in Salem, Amerika).

Stark's theorie over het waarom van de heksenjacht:

  • Men had een magisch wereldbeeld. Magie kwam veel voor en was geaccepteerd. De kerk had dit gedeeltelijk vervangen door haar eigen magie, maar bleef ook volkswijsheid en volksgeneeskunde accepteren. Zwarte magie werd uiteraard niet goedgekeurd. Ook toverij, als gecompliceerde en professionele vorm van magie was niet algemeen geaccepteerd.
  • Satanisme is een logische deductie die later, vanuit de universiteiten, bedacht werd en ingang vond. Echt satanisme is dus een relatief recent verschijnsel.
  • In tijden van flinke religieuze conflicten wordt ook de tolerantie aan niet-bedreigende maar ook niet-conformistische groepen en activiteiten onthouden. Vanuit de ketterijvervolgingen (Katharen, Waldensen, Lollarden) en daarna de Lutherse, Calvinistische, Anglicaanse, Katholieke en Wederdopersreformatie, gold dit principe.
    (Heks en Kathaar of Waldens is in sommige Franse en Zwitserse dialecten verwant).
    De reformatie had dus een directe causale relatie naar de heksenjachten.
  • Meer centrale regeringen voorkwamen al te veel uitspattingen. Waar plaatselijke machthebbers geen verdere verantwoording verschuldigd was, waren heksenjachten heftiger, b.v. de Duitse steden. Dit verklaard ook gedeeltelijk het verschil tussen Protestants en Rooms Katholiek.