Tsunami Evaluatie

Ik was natuurlijk wel wat snel in de vorige post over deze evaluatie. Wat ik zei, klopte en blijft overeind.

De evaluatierapporten zijn allemaal te lezen op www.tsunami-evaluation.org: er is een 178 pp syntheserapport, wat is gebaseerd op 5 deelstudies (van 102, 91, 123, 120 en 59 pp) en 170 andere rapporten. De 5 deelstudies zijn eigenlijk ook weer allemaal syntheserapporten, waaronder soms 4 en soms 30 deelrapporten zijn geschreven (van gemiddeld ook weer zo'n beetje 70 pp elk) en waarin soms wel 200 rapporten van andere organisaties zijn verwerkt (van elk ook ??? pp, zal al gauw 50 pp zijn).

Het is in ieder geval goed om de executive summary van het syntheserapport te lezen, dus de samenvatting van de samenvatting van de vele rapporten. (En die samenvatting van een samenvatting wordt door journalisten soms in een paar regels samengevat als: 'er zijn grote fouten gemaakt'. Tja, dat is dan een samenvatting in 0,000025% van het oorspronkelijke en dan verlies je toch wel wat oog voor detail.

Een paar punten die mij opgevallen zijn:

• Meeste fondsen ooit (14 miljard $), grootste aandeel van grote publiek (40% ipv gem 15%), grootste aantal organisaties betrokken, hoogste bedrag per getroffen persoon.
• Vanwege de grote media-aandacht, hadden veel organisaties een focus op quick-wins: snelle, makkelijke, meetbare resultaten; die je kunt tellen en op een foto kunt zetten. Want 'de mensen willen zien wat er met hun geld gebeurt'. Gevolg soms: overkill aan hulp op bepaalde plaatsen, met alle negatieve gevolgen van dien.
  Dezelfde grote media-aandacht die hielp om genoeg fondsen te werven, hielp ook mee om de accountability enorm scheef te trekken: richting 'het grote publiek' (lees: de media) en niet richting de overlevenden en hun omgeving.
  Dat is organisaties aan te rekenen: je moet erg helder houden voor wie je werkt. Mensen die fondsen overmaken, en de media, staan daarmee niet op nummer 1.
• Door diezelfde focus op 'de mening van de media', was er ook veel te weinig aandacht voor de initiatieven die al ter plaatse waren genomen. Daar zijn geen vijfhonderd rapporten over geschreven. Ik had 1 van de hoofdauteurs van de deelstudie over 'funding' een keer ontmoet en herinner me hoe verontwaardigd hij hierover was.
• Wat ik maar heel beperkt in het rapport over funding terugzie, is de factor dat relatief veel Westerse touristen betrokken waren en omgekomen zijn bij de ramp. Waarschijnlijk omdat dit moeilijk aan te tonen valt.
  De media (of de lezers) hebben in ieder geval overmatige interesse voor eigen mensen: in Spanje ging 40% van de nieuwsberichten die met de Tsunami te maken had, over de eigen respons in fondsenwerving.

Natuurlijk is dit niet het hele verhaal. Het is beslist goed dat de noodhulpsector stevig naar zichzelf kijkt. Op veel kleinere schaal ben ik hier ook bij betrokken.

Maar het lijkt me minstens zo nodig als de media hetzelfde zouden doen, en misschien mensen die (gelukkig!) betrokken zijn bij noodhulp (en ontwikkelingswerk):
waar ben je op gericht: quick wins, zichtbare dingen (waterput, schoolgebouwtje, huis gebouwd, hulppakket, auto gekocht, ...) of: veranderde (!) mensen, die hun eigen verantwoording nemen, mentaal en fysiek niet meer afhankelijk zijn, oog hebben voor hun eigen taak naar hun relaties, enz.

(zie ook deze post)