Het valse leven

Dit boek van Ute Scheub gaat over het Nazi verleden van haar vader, en vooral over haar eigen verwerking hiervan. Onze bieb had het niet en ik moest het aanvragen - maar dat was de moeite waard.

Hoe ze haar eigen verwerking van haar 'slechte' vader beschrijft, is indrukwekkend: ze weet niet precies wat hij allemaal wel en niet gedaan heeft: joden vermoord, burgers gedood? Maar ze eigent het probleem zich helemaal toe: de lijken in de kast van mijn vader zijn ook mijn vader. Het boek is daarmee helemaal een voorbeeld van hoe in het boek De liefdesladder de relaties tussen ouders en kinderen beschreven worden. Scheub probeert ook heel erg uit te vinden wat haar vader gemaakt heeft zoals hij is.

Wat mij nog veel meer aansprak is hoe ze haar vader beschrijft na de oorlog: hij is een enorm in zichzelf gekeerd man, die veel theoretiseert en alleen maar in abstracte termen kan denken en praten. Hij ontwikkelt allerlei theorieen rondom termen als partnerschap, raszuiverheid, soldateske geloofsvormen, plicht, binding, zedelijkheid, offer - en de zelfmoord die hij pleegt tijdens een grote bijeenkomst is de ultieme gevolgtrekking.
Hij verwijt zijn gezin (vooral zijn vrouw) dat ze hem niet kunnen volgen en niet genoeg openstaan voor alle ideeen die hij ontwikkelt.

Hij was een opgejaagde missionaris, maar niemand begreep zijn missie.

Eigenlijk is hij een zielig en miskend figuur die zich steeds verder in zichzelf terugtrekt in zijn eigen theoretische gelijkhebben, wat hij alleen nog maar opschrijven kan en niemand echt duidelijk kan maken, en die eigenlijk sociaal en psychisch zo erg met zichzelf in de knoop zit en een steeds grotere bunker om zichzelf heen bouwt, waarin hij alles en iedereen aanvalt en in geen geval de twijfel aan zichzelf binnenlaat - totdat het eindigt met de fles cyaankali.

Dit is een van de boeken die voor mij bepaalde waarschuwingen uitzenden - misschien omdat ik de mogelijkheid van een klein beetje herkenning niet helemaal kan uitbannen?